عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران بامداد سهشنبه ۸ آوریل در واکنش به اظهارات ترامپ مبنی بر برگزاری مذاکرات مستقیم میان ایران و آمریکا، از برگزاری مذاکرات غیر مستقیم در عمان خبر داد.
آقای عراقچی نوشت: «ایران و ایالات متحده روز شنبه در عمان برای مذاکرات غیرمستقیم در سطح بالا دیدار خواهند کرد. این دیدار به همان اندازه که یک فرصت است، یک آزمون نیز هست. توپ اکنون در زمین آمریکاست.»
نورنیوز نوشت: «جدیدترین اظهارات دونالد ترامپ درباره برگزاری یک نشست مستقیم با مقامات عالی ایران در روز شنبه را باید در چارچوب یک عملیات روانی پیچیده و طراحیشده با هدف تاثیرگذاری بر افکار عمومی داخلی و خارجی ارزیابی کرد.»
دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا عصر دوشنبه در جریان دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در کاخ سفید اعلام کرد که مذاکرات مستقیم آمریکا و جمهوری اسلامی ایران آغاز شده و قرار است تهران و واشنگتن روز شنبه جلسهای را «در سطح بسیار بالا» برگزار کنند. ترامپ گفت: «ما روز شنبه ملاقاتی بسیار بزرگ و بهطور مستقیم با آنها خواهیم داشت. بعضیها میگویند که مذاکرات از طریق واسطه و با مشارکت کشورهای دیگر خواهد بود. خیر، ما با آنها مستقیما در تماس هستیم. شاید بتوانیم به توافقی برسیم که برای ایران توافق خوبی باشد، ولی فعلا قرار است روز شنبه در سطح بسیار بالا با آنها ملاقات کنیم و ببینیم چه پیش میآید.»
رییسجمهوری آمریکا افزود: «اگر مذاکرات با جمهوری اسلامی ایران موفقیتآمیز نباشد، فکر میکنم ایران در خطر بزرگی خواهد بود. خطر بسیار زیاد. چون آنها نمیتوانند سلاح هستهای داشته باشند. فرمول پیچیدهای نیست؛ ایران نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد. به همین سادگی. الان کشورهایی هستند که قدرت هستهای شدند در حالی که نباید میشدند، و شاید بتوانیم بعدا با آنها هم مذاکره کنیم. اما ایران نمیتواند سلاح هستهای داشته باشد و اگر این مذاکرات موفقیتآمیز نباشد، به نظر من روز بدی برای جمهوری اسلامی ایران خواهد بود.»
نورنیوز در این مقاله، اظهارات دونالد ترامپ را «تحرک رسانهای» خواند و اعلام کرد که این اقدام را «در چارچوب جنگ روایتها در عرصه سیاست خارجی ایالات متحده» تحلیل میکند. نورنیوز نوشت: «ترامپ میکوشد با طرح ادعای مذاکره مستقیم، نهتنها ابتکار عمل دیپلماتیک را به نام خود ثبت کند، بلکه ایران را نیز در موضع انفعال قرار دهد؛ موضعی که در آن، جمهوری اسلامی بهعنوان بازیگری غیرمنعطف و مخالف گفتوگو معرفی میشود.» نورنیوز افزود که هدف اصلی رییسجمهوری آمریکا «نه دستیابی به توافق، بلکه تثبیت موقعیت ایالات متحده بهعنوان طرف پیشقدم و مبتکر در حل منازعات» است.
با این حال، نیویورک تایمز در گزارشی به نقل از سه مقام ایرانی نوشت که برداشت جمهوری اسلامی ایران از مذاکرات تا حدی با سخنان رییسجمهوری آمریکا متفاوت است و نمایندگان تهران و واشنگتن قرار است روز شنبه در عمان برای انجام مذاکرات غیرمستقیم حضور یابند. براساس این گزارش، نمایندگان آمریکا و جمهوری اسلامی ایران قرار است در اتاقهای جداگانه بنشینند و دیپلماتهای عمانی پیامها را میان آنها رد و بدل کنند. مقامات ایرانی اضافه کردند که اگر مذاکرات غیرمستقیم بهخوبی پیش برود، ایران آماده است که موضع خود را تغییر دهد و وارد مذاکرات مستقیم با ایالات متحده شود.
همچنین خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ایرانی نوشت: «مذاکرات مستقیم نخواهد بود. این مذاکرات با میانجیگری عمان انجام خواهد شد.»
ارجاع به مدل لیبی؛ تسنیم: تکرار «توهمات» نتانیاهو
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در این دیدار و تنها چند دقیقه پیش از اظهارات رییسجمهوری آمریکا درباره مذاکره مستقیم با جمهوری اسلامی ایران، ضمن ابراز حمایتی محتاطانه از چنین مذاکراتی و با اشاره به اقدام سال ۲۰۰۳ معمر قذافی، رهبر پیشین لیبی، در تعطیلی کامل برنامه هستهای این کشور گفت: «من و دونالد ترامپ، رییسجمهوری آمریکا، هر دو در این هدف متحد هستیم که ایران به سلاح هستهای دست نیابد. اگر این هدف از طریق دیپلماتیک و بهطور کامل محقق شود، همانطور که در لیبی انجام شد، به نظر من اتفاق خوبی خواهد بود.»
تسنیم در مقالهای این اظهارات نتانیاهو را «تکرار توهمات» توصیف کرد.