به گزارش ایرنا، محمد درویش عصر چهارشنبه در نشست هم اندیشی با فعالان زیست محیطی خراسان رضوی افزود: طبق آمارها اکنون حدود ۹۵ درصد از ۱۶ هزار طرح تعریف شده در کشور نیمه‌تمام هستند.
وی وضعیت طرحهای نیمه‌تمام در کشور و همچنین مسائل مربوط به محیط‌بانان را به عنوان دو چالش جدی در ایران مطرح و بیان کرد: این موضوع به عنوان یکی از بزرگترین معضلات سیستم دیوان سالارانه حاکم بر ایران مطرح شده و انتقاداتی را نسبت به افتتاح طرحهای جدید بدون تکمیل طرحهای قبلی به همراه داشته است.
این فعال زیست محیطی اضافه کرد: گفته می‌شود برخی طرحها ۱۰ میلیارد ریال در بودجه سال ۱۴۰۳ اعتبار گرفتند که فقط ادامه داشته باشند و این هزینه صرف نگهداشت طرح شود، زیرا فشارهای سیاسی از سوی نمایندگان مجلس، ائمه جمعه و مدیران کل در آستانه انتخابات، منجر به تحمیل طرح‌هایی غیرضروری به کشور شده است.
وی به طرح پیشنهادی مدیر کل حفاظت محیط زیست خراسان رضوی مبنی بر خلع سلاح محیط‌بانان نیز به عنوان راهکاری برای کاهش تلفات جانی در این حوزه اشاره کرد و گفت: بر اساس آمار موجود، دستکم ۱۷۰ محیط‌بان کشور شهید و صدها نفر مجروح و معلول شده‌اند، همچنین حدود سه هزار نفر در بخش منابع طبیعی آسیب جدی دیده‌اند و فرزندانشان را ربوده و حق سکوت گرفتند.
درویشی افزود: از طرف دیگر ۵۰۰ شکارچی نیز کشته شده‌اند، این وضعیت نشان‌دهنده یک جنگ خاموش و درگیری‌های طولانی‌مدت است که حتی پس از گذشت دهه‌ها نیز التیام نیافته‌اند.
وی اظهار کرد: در این زمینه پیشنهاد شده است که طرح خلع سلاح محیط‌بانان به صورت پایلوت در چند استان از جمله خراسان رضوی اجرا شود، همچنین استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی برای حفاظت از محیط زیست و کاهش تلفات مورد تاکید قرار گرفته است.
این کنشگر محیط زیست کشور گفت: مقایسه وضعیت ایران با ایالات متحده آمریکا نشان می‌دهد که با وجود وسعت مناطق حفاظت‌شده بیشتر نسبت به ایران، تلفات کمتری در میان نیروهای خود دارد، ضرورت بازنگری در روش‌های فعلی حفاظت از محیط زیست بیش از پیش احساس می‌شود.
وی پیشنهاد کرد که استان خراسان رضوی مسئولیت پیگیری و حل برخی از این ناهنجاری‌ها را بر عهده بگیرد و از طرحهای نوآورانه برای بهبود وضعیت محیط زیست و کاهش تلفات حمایت کند.
استفاده از فناوری و ترویج گیاه خواری، دو راهکار برای حفاظت از محیط زیست
این فعال زیست محیطی ادامه داد: در حالی که چالش‌های زیست‌محیطی همچنان رو به افزایش است، ۲ رویکرد کلیدی برای حفاظت از محیط زیست مطرح شده است که شامل استفاده از فناوری‌های نوین برای پایش و کاهش تخلفات و ترویج رژیم گیاهخواری برای کاهش اثرات منفی تولید گوشت بر محیط زیست است.
دوریشی اظهار کرد: بر اساس گزارش‌های رسیده، یکی از محیط بانان کشور (هدایت‌الله دیده‌بان) با استفاده از دوربین‌های زوم اپتیکال قوی، توانسته است بدون حضور فیزیکی و برخورد مستقیم با متخلفان، میزان تخلفات در مناطق حفاظت شده را به صفر برساند، این تجربه نشان می‌دهد که می‌توان با بهره‌گیری از امکانات سنجش از دور و ماهواره‌ای، مناطق حفاظت شده را به طور موثرتری کنترل کرد و خشونت‌ها را کاهش داد.
وی با تاکید بر اهمیت ترویج رژیم گیاهخواری در میان فعالان محیط زیست و عموم مردم گفت: کاهش مصرف پروتئین حیوانی می‌تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای، به ویژه گاز متان تولید شده در فرآیند تولید گوشت صنعتی، کمک کند. همچنین، رژیم گوشتخواری افراطی به تخریب مراتع و رویشگاه‌های جنگلی منجر شده و در ایجاد چشمه‌های تولید گرد و خاک و بروز سرطان‌های خونی نقش دارد.
وی اضافه کرد: با این حال، فعالان محیط زیست نباید ترویج گیاهخواری را به عنوان یک شرط برای تعامل با دیگران قرار دهند، کنشگران محیط زیست باید اهل تعامل، مدارا، شنیدن و بخشش باشند و از ایجاد کدورت‌ها خودداری کنند.
به گفته وی، نباید افرادی که به طور کامل به رژیم گیاهخواری پایبند نیستند یا رفتارهای دیگری دارند که با ایده‌آل‌های محیط زیستی فاصله دارد، از فعالیت‌های محیط زیستی کنار گذاشته شوند. کنشگر محیط زیست باید با ایجاد فضایی همدلانه و تشویق تدریجی افراد به کاهش مصرف پروتئین حیوانی، در جهت حفاظت از محیط زیست گام بردارد.
تبدیل چالش بادهای ۱۲۰ روزه به فرصت انرژی پاک
این کارشناس ارشد محیط زیست گفت: در حالی که ایران با چالش بادهای شدید و طولانی مدت روبرو است، مقامات اعلام کرده‌اند که قصد دارند این چالش را به فرصتی برای تولید انرژی پاک تبدیل کنند، از جمله در خراسان رضوی قرار است ۲ هزار مگاوات برق از انرژی بادی تولید شود.
وی ادامه داد: خراسان رضوی دارای یکی از قوی‌ترین جریان‌های بادی در جهان است که به طور متوسط در کل ۳۶۵ روز سال، سرعت آن ۱۱ متر بر ثانیه است، این ویژگی منحصر به فرد، این استان را به مکانی ایده‌آل برای تولید برق از طریق انرژی باد تبدیل کرده است. تولید ۲ هزار مگاوات برق از طریق انرژی باد در دو سه سال آینده، یک دستاورد شگفت‌انگیز و بسیار امیدبخش تلقی می‌شود.
درویشی با اشاره به برنامه دولت برای تولید ۱۵ هزار مگاوات برق از طریق انرژی خورشیدی در برنامه هفتم توسعه افزود: رئیس جمهور دستور داده است که این میزان به ۳۰ هزار مگاوات افزایش یابد که در همین راستا یک کارگروه ویژه در هیات دولت برای این ماجرا تشکیل شده است.
وی با تاکید بر اهمیت حمایت از اقدامات مثبت دولت، حتی در کنار انتقاد از عملکرد آن، خواستار ایجاد فضایی دوستانه و همدلانه برای پیشبرد اهداف توسعه‌ای کشور شد و گفت: برای نخستین بار است که در طول برنامه‌های پنج ساله توسعه، دولت از برنامه جلوتر است، این موضوع را نشانه‌ای از عزم جدی دولت برای توسعه انرژیهای تجدیدپذیر دانست.
پیشنهاد انتقال برق تولیدی از انرژی باد ایران به افغانستان
این فعال زیست محیطی ادامه داد: با توجه به کمبود شدید برق در کشور همسایه، می توان بخشی از برق تولیدی ایران از طریق توربین‌های بادی را به این کشور اختصاص داد، در مقابل این کشور با باز کردن شیرهای آب هریرود برای سد دوستی و هیرمند برای چاه نیمه‌ها، امکان بهره‌مندی ایران از حق‌آبه خود را فراهم خواهد کرد.
درویشی این تبادل انرژی و آب را یک معادله «برد-برد» توصیف کرد که می‌تواند به بهبود تاب‌آوری سرزمین و تامین منافع هر دو کشور کمک کند. وی از فعالان محیط زیست و دلسوزان وطن خواست تا در تحقق این ایده یاری رسانند.
وی ادامه داد: یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها، توسعه باغ‌های پسته و تأثیر آن بر مصرف آب و صادرات این محصول است، بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی در اوج صادرات پسته در دهه ۸۰، سه میلیون دلار درآمد داشتیم که امروزه این درآمد به ۹۰۰ هزار دلار کاهش یافته، برای تولید این مقدار پسته، هشت میلیون دلار آب مصرف شده بود.
این فعال زیست محیطی تاکید کرد: این وضعیت نگران‌کننده نه تنها شامل پسته، بلکه سایر محصولات مانند یونجه، هندوانه و محصولات جالیزی نیز است که به کشورهای مختلف صادر می‌شود.
وی اضافه کرد: این در شرایطی است که محصولات لبنی به کشورهای آسیای میانه صادر می‌کنیم، اما میزان آبی که مصرف می کند بیشتر از یک کیلو گوشت است، مصرف آب صنعت فولاد نیز هفت برابر مصرف آب یک کیلو نخود است.
درویشی با اشاره به وضعیت هشدار دهنده آب استان گفت: بر اساس گزارش‌های سازمان زمین‌شناسی خراسان رضوی، خطر فرونشست زمین در دشت‌های مشهد و چناران در حال افزایش است که گوی سبقت را از تهران، فارس و اصفهان ربوده است.
وی اظهار کرد: با این حال خبرهای مثبتی نیز در خصوص تغییر نگرش استان به سوی انرژیهای تجدیدپذیر نظیر انرژی بادی و خورشیدی مطرح است، کارشناسان تاکید کردند که برای حل مشکلات موجود، باید همه افراد جامعه به همکاری و تسهیل این تغییرات کمک کنند.
استفاده از ظرفیت های عظیم انرژی خورشیدی استان
این فعال زیست محیطی گفت: کلید موفقیت بلندمدت خراسان رضوی در این است که به‌جای تکیه بر تولید آب‌محور، بر فروش انرژی خورشیدی و تولید ثروت مبتنی بر خرد تکیه کند، با این رویکرد، خراسان رضوی می‌تواند حرف‌های زیادی برای گفتن در سطح ملی و بین‌المللی داشته باشد تا به چالش‌های حیاتی بحران آب پاسخ دهد، این مهم شامل مقابله با ناترازی منابع آبی و فرونشست زمین است.
وی اظهار کرد: واقعیت این است که سالانه ۳.۷ میلیارد مترمکعب آب از آبخوان‌های استان برداشت می‌شود، در حالی که کل نیاز آب شرب مردم مشهد ۳۰۰ میلیون مترمکعب است.
درویشی گفت: متاسفانه، در حال حاضر برای تأمین ۳۰ میلیون مترمکعب آب، هزار حلقه چاه کشاورزی در حال نابودی است. این بدان معناست که با صرفه‌جویی در کمتر از یک درصد از مصرف آب کشاورزی، می‌توان به‌راحتی نیاز آب شرب شهر را تأمین کرد.
وی اضافه کرد: خوشبختانه در سند ملی امنیت غذایی، دولت موظف به حرکت در این راستا شده و ابزارهای لازم برای این تحول را در اختیار داریم.
این فعال زیست محیطی گفت: این تغییر رویکرد نیازمند سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین، آموزش نیروی انسانی و ایجاد بسترهای مناسب برای توسعه انرژی خورشیدی است. با استفاده از ظرفیت‌های عظیم خورشیدی استان، می‌توان نه‌تنها نیازهای انرژی داخلی را تأمین کرد، بلکه به صادرکننده بزرگ انرژی پاک نیز تبدیل شد. این امر باعث ایجاد فرصت‌های شغلی جدید، افزایش درآمد استان و بهبود کیفیت زندگی مردم خواهد شد.
وی بیان کرد: علاوه بر این با تکیه بر خرد و دانش، می‌توان بهینه‌سازی مصرف آب در بخش کشاورزی را از طریق استفاده از روش‌های آبیاری نوین، کشت محصولات کم‌آب‌بر و مدیریت صحیح منابع آب در دستور کار قرار داد. با این اقدامات می‌توان تعادل بین مصرف و تجدیدپذیری منابع آبی را برقرار کرد و از تخریب بیشتر محیط‌زیست جلوگیری کرد.
لزوم افزایش دوچرخه های اشتراکی
درویشی همچنین در این نشست به اهمیت بهبود حمل و نقل عمومی و افزایش استفاده از دوچرخه اشاره کرد و گفت: بر اساس پژوهش‌هاس انجام ش ده، اگر هر شهروند برای یک سال از وسایل نقلیه با پایه سوخت فسیلی استفاده نکند، معادل ۵۷ درخت به اکوسیستم شهر کمک کرده است، با فرض یک میلیون سفر در مشهد، می‌توانیم به کاهش قابل‌توجه مصرف آب و آلودگی هوا کمک کنیم.
وی بر لزوم افزایش تعداد دوچرخه‌های اشتراکی در مشهد تاکید کرد و افزود: تعداد دوچرخه‌های اشتراکی در مشهد به‌اندازه تعداد اتوبوس‌ها نیست و این وضعیت باید بهبود یابد، برای مقابله با مشکلاتی مانند آلودگی هوا، ناترازی منابع آبی و کم‌تحرکی، حمایت از تولید دوچرخه‌های باکیفیت و ارزان و افزایش تعداد دوچرخه‌سواران الزامی است.
این فعال زیست محیطی خاطر نشان کرد: وضعیت سلامت عمومی و هزینه‌های درمانی ناشی از مشکلات محیط زیست و کم‌تحرکی باید مورد توجه قرار گیرد و در این زمینه اقدامات جدی انجام گیرد، تصمیمات نادرست می‌تواند به افزایش هزینه‌های درمانی و شیوع بیماری‌ها منجر شود و اصلاحات لازم می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی مردم کمک کند.
نظر شما