نخستین دور گفتگوها میان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا روز شنبه ۱۲ آوریل به میانجیگری عمان در مسقط، پایتخت آن برگزار شد و دو طرف توافق کردند که این مذاکرات را در روز شنبه ۱۹ آوریل ادامه دهند. به گزارش والاستریت ژورنال به نقل از مقامات ایرانی، تهران در این مذاکرات به دنبال لغو فوری تحریمها است.
کاخ سفید روز شنبه طی بیانیهای مذاکرات میان هیات ایرانی به هدایت عباس عراقچی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران و هیات آمریکایی به هدایت استیو ویتکاف، فرستاده ویژه ترامپ در امور خاورمیانه را «بسیار مثبت و سازنده» ارزیابی کرد.
عباس عراقچی روز شنبه تایید کرد که پس از اتمام جلسه مذاکره «چند دقیقه» با استیو ویتکاف رودررو گفتگو کرده است و گفت: «یک بحث معمولی بود. در هنگام خروج، دو هیات با هم برخورد داشتند و چند دقیقهای را گفتوگو کردیم. این امر پذیرفتهشدهای است.»
کاخ سفید در بیانیه خود این دیدار رودررو را «گامی رو به جلو در جهت دستیابی به نتیجهای سودمند برای هر دو طرف» دانست و نوشت: «آقای ویتکاف، در دیدار با آقای عراقچی تاکید کرد که از طرف دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا ماموریت دارد تا در صورت امکان، اختلافات میان دو کشور را از طریق گفتوگو و دیپلماسی حلوفصل کند. این مسائل بسیار پیچیده هستند، اما گفتوگوی مستقیم امروز آقای ویتکاف گامی رو به جلو در جهت دستیابی به نتیجهای سودمند برای هر دو طرف بود.»
از سوی دیگر، عباس عراقچی با انتشار متنی در شبکه اجتماعی اکس با تاکید بر «غیرمستقیم» بودن مذاکرات، آن را «سازنده و امیدبخش» خواند و نوشت: «مذاکرات در فضایی از احترام متقابل انجام شد. من دیدگاههای جمهوری اسلامی ایران را با لحنی قاطع اما آیندهنگر تشریح کردم. دو طرف تصمیم به ادامه این روند در چند روز آینده گرفتند.»
در مذاکرات چه گذشت؟
به گزارش ایسنا، عباس عراقچی در جریان این مذاکرات از طریق مقامات عمانی خط قرمزهای جمهوری اسلامی را به طرف آمریکایی منتقل کرده است. تهران تاکید دارد که اهداف برنامه هستهای آن صرفا صلحآمیز است و خواستههایی مبنی بر برچیدن کامل این برنامه را رد میکند.
به گزارش والاستریت ژورنال به نقل از مقامات ایرانی، جمهوری اسلامی ایران در قالب توافقی جدید، خواهان رفع فوری تحریمهای هستهای ایالات متحده است.
به گزارش این روزنامه آمریکایی به نقل از مقامات ایرانی و عرب، تهران همچنین خواستار دسترسی به میلیاردها دلار دارایی مسدودشده در خارج از کشور و پایان فشارهای آمریکا بر خریداران چینی نفت جمهوری اسلامی ایران است.
بنابر این گزارش به نقل از مقامات ایرانی و اروپایی مطلع، جمهوری اسلامی ایران در مقابل حاضر است به سطح غنیسازی مورد توافق در چارچوب برجام بازگردد.
به گزارش والاستریت ژورنال، بعید به نظر میرسد که واشنگتن بدون دریافت تعهدات بیشتر از سوی تهران برای عقبنشینی از فعالیتهای هستهای خود، حاضر به لغو تحریمها شود. دولت ترامپ هنوز با حق غنیسازی جمهوری اسلامی ایران در قالب توافق جدید موافقت نکرده است. همچنین، نظارتهای گستردهای بر فعالیتهای هستهای جمهوری اسلامی ایران در چنین توافقی از شروط مورد نظر آمریکا خواهد بود.
واکنشها به نخستین دور مذاکرات
عربستان سعودی ضمن استقبال و حمایت از مذاکرات، اعلام کرد: «عربستان سعودی بر اتخاذ رویکرد گفتوگو بهعنوان راهکاری برای پایان دادن به تمامی اختلافات منطقهای و بینالمللی تاکید دارد.»
وزارت خارجه عربستان سعودی طی بیانیهای ابراز امیدواری کرد که نتایج گفتوگوهای ایران و آمریکا به تقویت همکاری مشترک در راستای ارتقاء امنیت، ثبات و صلح در منطقه و جهان بینجامد.
عراق نیز با استقبال از آغاز گفتگوها میان جمهوری اسلامی ایران و آمریکا و «نشانههای مثبت حاصل از دور نخست مذاکرات»، این گفتگوها را «امیدوارکننده» دانست.
وزارت خارجه عراق با صدور بیانیهای ابراز امیدواری کرد که «این گفتوگوها در آینده نزدیک به نتایج مثبتی منجر شود که بتواند به کاهش تنشها و ایجاد اعتماد متقابل میان دو طرف کمک کند؛ امری که به نفع ملتهای منطقه خواهد بود و به تقویت امنیت و صلح میانجامد.»
قطر نیز از این مذاکرات و «مثبت بودن» آن استقبال و در بیانیهای اعلام کرد که از «رویکرد استفاده از دیپلماسی و گفتگو» برای حل مناقشات ایالات متحده و جمهوری اسلامی ایران به عنوان عاملی مهم در تقویت امنیتی، صلح، ثبات و توسعه منطقهای و بینالمللی حمایت میکند.
روزنامه کیهان طی مقالهای با عنوان «افق توافق با ترامپ روشن نیست کشور را معطل نکنید» نوشت: «بررسی روندهای منتهی به مذاکرات روز گذشته در عمان، افق روشنی را برای توافق با ترامپ متصور نمیکند، علیرغم تعهد و اولویت ایران به مسیر دیپلماسی، فقدان طراحی و اتخاذ سناریوهای جایگزین و طرحهای راهبردی در حوزه اقتصاد و معیشت یکی از نگرانیهای جدی افکار عمومی در داخل کشور است. معطل کردن موضوعات به مذاکره ادامه همان مسیر و سم مهلکی است که در دوران برجام، کشور را با خسارت مواجه کرد و منجر به امتیازدهی مذاکرهکنندگان وقت شد.»