به گزارش ایرنا، تعطیلات نوروزی فرصتی ارزنده برای استراحت و آرامش مردم است تا خستگی یک‌سال تلاش و کوشش خود را در دامان زیبا و پرمهر طبیعت به در کنند؛ لختی در سایه‌سار درختی بیاسایند، به چهچهه زیبای پرندگان گوش فرا دهند، تکاپوی حشرات را برای ادامه حیات نظاره کنند و جوانه زدن درختان را به تماشا بنشینند.
با این وجود، انسان موجودی زیاده‌طلب و افزونه‌خواه است و امیال سرکش او اجازه دست‌درازی به حریم طبیعت را می‌دهد. محیط زیست، خانه اصلی و امن تمام زیستمندان است؛ وحوش، آبزیان، حشرات، و گیاهان همگی به این سرمایه مشترک پیوند و تعلق دارند.
طبیعت تجدیدناپذیر است و اگر از دست برود، دود نابودی آن به چشم همه موجودات زنده خواهد رفت و انسان بیشترین زیان را از این زوال خواهد دید.
امسال نیز باوجود اطلاع‌رسانی‌های گسترده و کوشش‌ها برای فرهنگ‌سازی زیست‌محیطی، باز هم این افراد جاهل و ناآگاه بودند که طبیعت را فدای جهالت یا طمع‌های آنی خود کردند و زیان‌های جبران‌ناپذیر به محیط زیست وارد ساختند.
فضای مجازی در تعطیلات عید نوروز مشحون از کلیپ‌هایی با مضمون بی‌مهری جاهلانه افراد به محیط زیست بود؛ در حالی‌که طبیعت سخاوتمند، تاب تحمل این همه بی‌مهری از سوی بشر را دیگر ندارد.
پخش کلیپ گردشگرانی که خاک سرخ و نقره‌ای جزیره هرمز را لگدمال تمنای هوس آلود خود کردند، دل هر دوستدار محیط زیست را به درد می‌آورد.
هر گوشه‌ای از این جزیره ناب، با خاک منحصربه‌فردش، توسط گردشگرانی با کیسه‌ها و ظروفی احاطه شده بود که خاک را به یغما می‌بردند، حتی در برخی مناطق ساحلی جزیره، دیگر اثری از خاک نقره‌ای دیده نمی‌شد.
در کلیپ دیگری، صحنه‌هایی دیده می‌شد از تعدادی جوان که سنگ بزرگی را با هدف شکستن درختی به پایین دره پرتاب کردند و پس از شکسته شدن درخت جوان، این افراد فریاد شادی سر دادند و رفتاری دور از شأن انسان و خرد به نمایش گذاشتند.
انبوه زباله‌هایی که در طبیعت و رودخانه‌ها رها شدند، هر یک مخاطره‌ای برای زیست جانداران ایجاد کرده‌اند، این پسماندها فشار سنگینی برای تجزیه به طبیعت وارد آورده‌اند.
همچنین ریختن حجم زیادی از انواع شوینده‌های شیمیایی در زیستگاه‌های آبی حیات آبزیان را به خطر انداخته است، زمانی که خودروها، ظروف و لباس‌ها در روان‌آب‌ها شسته شدند.
پیکر زخم دیده و بی‌نوای طبیعت، در گوشه و کنار، آثار سیاهی و سوختگی ناشی از آتش افروخته شده توسط افراد را نشان می‌دهد و سال‌ها طول خواهد کشید تا خاک آسیب‌دیده ترمیم شود؛ شاید هم هرگز به حالت اولیه بازنگردد.
تبرها و اره‌هایی که قامت درختان را بر زمین می‌افکنند، تفنگ‌هایی که قلب وحوش خرامان را نشانه می‌گیرند، صدای بلند سامانه‌های صوتی که جای چهچهه پرندگان و غرش درندگان را گرفته است، کاروان‌هایی از خودروهای آفرودی که در دل طبیعت جولان می‌دهند، همه و همه بلایایی هستند که طبیعت را به مرز نابودی نزدیک می‌کند.
وضعیت امیدبخش ایلام در نوروز امسال
خوشبختانه وضعیت رفتار مردم استان ایلام با طبیعت در عید نوروز امسال نسبت به سال‌های گذشته بهتر بود، هرچند برای محیط زیست تجدیدناپذیر، حتی آسیب جزیی نیز برای وجدان آگاه و عقل سلیم قابل پذیرش نیست.
افزایش سطح فرهنگ زیست‌محیطی مردم، تلاش رسانه‌ها برای اشاعه اهمیت حفظ محیط زیست، آموزش‌های عمومی توسط دستگاه‌های متولی، و اقدام انجمن‌های مردم‌نهاد زیست‌محیطی، از عوامل موثر در کاهش آسیب‌های زیست‌محیطی بودند.
همچنین گشت‌های کنترل ثابت و سیار در عرصه‌های طبیعی توسط دستگاه‌های اجرایی مانند محیط زیست و منابع طبیعی نیز تاثیر فراوانی داشته‌اند.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این باره، اظهار کرد که میزان حفاظت از طبیعت در استان ایلام به نسبت سال‌های گذشته چشمگیر و ارزشمند بوده است.
یاسم خان‌محمدیان طبق بازدیدهای میدانی از اماکن گردشگری، مشخص شد که بیشتر خانواده‌ها به جای روشن کردن آتش، از لوازمی مثل گاز یا منقل استفاده کردند و این تغییر رفتار، نسبت به گذشته قابل‌توجه بود.
وی با اشاره به فعالیت گشت‌های نوروزی (شامل تیم‌های ثابت و سیار) در مناطق مختلف مثل میان‌تنگ سیروان، ماربره مهران، کبیرکوه آبدانان، تنگه کافرین و رازیانه بدره، گفت که آموزش چهره‌به‌چهره به گردشگران، اطلاع‌رسانی مستمر از طریق رسانه‌ها و فضای مجازی، و استفاده از ظرفیت انجمن‌های مردم‌نهاد زیست‌محیطی باعث کاهش قابل‌توجه آسیب‌های وارده به طبیعت شده است.
خان‌محمدیان همچنین اشاره کرد که در تعطیلات نوروزی، ۲۰ مورد تخلف همچون تخریب اراضی، تصرف، ذغال‌گیری از هیزم‌های جنگلی، و شخم و شیار زمین‌های ملی ثبت شد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان ایلام هم با ابراز رضایت از برخورد گردشگران با طبیعت در تعطیلات نوروز امسال، گفت که میزان آسیب و زیان به محیط زیست در نوروز امسال نسبت به سال گذشته کمتر و رفتار زیستی مردم با طبیعت بهتر و مطلوب‌تر بود.
علیرضا محمدی افزود: برای تعطیلات امسال ۱۲ گروه گشت و کنترل ثابت و سیار و قایقی در شهرستان های استان ساماندهی شد که این نیروها حضوری مداوم در مناطق طبیعی و در میان گردشگران داشتند و آموزش‌های لازم زیست محیطی را به آنها ارائه می دادند.
وی با بیان اینکه عید امسال موردی از تخریب و تصرف یا قطع درختان در مناطق تحت مدیریت این اداره کل مشاهده و گزارش نشد، ادامه داد: یک هزار و ۵۰۰ متر تور ماهیگیری بلاصاحب و رها شده در رودخانه سیمره توسط گشت‌های قایقی جمع‌آوری شد.
وی یادآور شد: توزیع کیسه‌های زباله و توزیع ۱۰ هزار بروشور وتراکت آموزشی با شعار مسیر سبز - ایران پاک در تفرجگاه‌ها و ورودی شهرستان‌ها، حضور در بین تفرج کنندگان، به‌کارگیری ظرفیت سمن‌های زیست محیطی، تبلیغات محیطی و رسانه‌ای و افزایش سطح فرهنگ زیست محیطی مردم از جمله مواردی بود که در کاهش آسیب‌ها به طبیعت استان ایلام موثر بود.
لزوم ارتقاء فرهنگ طبیعت‌گردی
طبیعت گردی نیز فرهنگ و آداب خاص خود را دارد و طبیعت گردان باید بدانند و آگاه باشند که هر لطمه ای که خواسته یا ناخواسته بر پیکر نحیف و رنجور طبیعت می زنند باعث می شود که آیندگان یک قدم از داشتن این انفال دور شوند و دستشان تهی تر.
مردم باید به درک درستی برسند که طبیعت فقط از آن انها نیست و به همه موجودات زنده تعلق دارد و خانه و مامن اصلی وحوش و گیاهان است و میراث پدری هیچ فردی یا گروهی نیست و تصرف و تخریب طبیعت در واقع تضییع حقوق همه زیستمندان است و باید هنگام حضور در عرصه های طبیعی احترام به طبیعت را مد نظر داشته باشند.
توجه به مواردی چون استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی یا وسایل گازسوز به جای برافروختن آتش و ذغال گیری از درختان جنگل، پرهیز از تخریب زیستگاه ها و منابع آبی و همچنین شکار و صید وحوش و آبزیان، افزایش آگاهی و ارتقای فرهنگ زیست محیطی اقشار مختلف جامعه در خصوص اهمیت حفاظت از طبیعت و عدم حضور و جولان خودروها در دل طبیعت و زیستگاه ها و جاگزینی این خودروها با پیاده روی یا استفاده از دوچرخه باعث می شود که از فشار موجود بر پیکره طبیعت کاسته و این نعمت رو به زوال خداوند بتواند خود را احیا کنند.
باید بدانیم هرگونه جفا به طبیعت اسراف این نعمت باشکوه خداوند و خسرانی جبران ناپذیر برای بشر خواهد بود.
از گستره ۲ میلیون هکتاری استان ایلام یک میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار آن را عرصه های طبیعی تشکیل داده است که ۱۴۳ هزار هکتار این عرصه ها مناطق تحت مدیریت اداره کل حفاظت محیط زیست و مابقی نیز اراضی ملی تحت نظارت منابع طبیعی و آبخیزداری است.
ایلام زیستگاه گونه های زیبایی چون پلنگ، خرس، بلوط، بنه و ارغوان است.
نظر شما