به گزارش گروه اقتصادی ایسکانیوز، صادرات ایران به کشور عراق در سال ۱۴۰۳ با رشد قابل توجهی همراه بوده و به ۱۱ میلیارد و ۹۴۱ میلیون دلار رسیده است. این در حالی است که میزان صادرات ایران به عراق در سال پیش از آن، یعنی ۱۴۰۲، حدود ۹ میلیارد و ۳۵۱ میلیون دلار گزارش شده بود.این رشد صادراتی نشان‌دهنده تقویت روابط اقتصادی دو کشور و توسعه بازارهای هدف صادراتی ایران در منطقه است.طبق آمار گمرک جمهوری اسلامی ایران، صادرات ایران به عراق در سال ۱۴۰۲ معادل ۱۸.۶۶ درصد از کل صادرات کشور را تشکیل می‌داد. چالش‌های صادرات به عراق با وجود روند رو به رشد صادرات ایران به عراق، صادرکنندگان ایرانی همچنان با موانع و چالش‌های جدی در این بازار مواجه‌اند که روند تجارت را تحت تأثیر قرار داده است.یکی از مهم‌ترین مشکلات، ضعف زیرساخت‌های حمل‌ونقل و گمرکی در عراق است. گذرگاه‌های مرزی این کشور با کمبود تجهیزات مناسب و مدیریت ناکارآمد روبه‌رو هستند که موجب تأخیر در فرآیند ترخیص کالاها و افزایش هزینه‌های جانبی شده است.

از سوی دیگر، نوسانات پی‌درپی در قوانین و تعرفه‌های گمرکی عراق، فضای تجاری را برای صادرکنندگان ایرانی با عدم قطعیت همراه کرده و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت را با مشکل مواجه ساخته است.در کنار این عوامل، رقابت فشرده با کشورهای رقیب نظیر چین، ترکیه، امارات متحده عربی و عربستان سعودی نیز شرایط را برای تجار ایرانی دشوارتر کرده است.این کشورها با ارائه مشوق‌ها و تسهیلات ویژه، سهم قابل‌توجهی از بازار عراق را در اختیار گرفته‌اند و حضور پررنگ‌تری نسبت به ایران دارند.در سفر رسمی رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، به بغداد در سال گذشته، ۱۴ سند همکاری میان جمهوری اسلامی ایران و جمهوری عراق به امضا رسید. این اسناد در حوزه‌های اقتصادی، فرهنگی، آموزشی، اجتماعی، هنری، رسانه‌ای، فنی و مهندسی، بازرگانی، حمل‌ونقل، سیاسی، ورزشی، کشاورزی و زیارتی تنظیم شده‌اند.رئیس‌جمهور با تأکید بر اهمیت این توافقات اظهار داشت: «این توافقات نشان‌دهنده عزم جدی دو کشور برای تقویت روابط دوجانبه است.»وی همچنین با اشاره به ظرفیت‌های گسترده موجود در عراق افزود: «با وجود برخی چالش‌ها، عراق یکی از مقاصد اصلی صادرات ایران به شمار می‌رود.»

وضعیت ایران در میان رقباایران یکی از بزرگترین صادرکنندگان کالا به عراق است . با این حال، حضور فعال رقبای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، سهم ایران را در بازار عراق تحت فشار قرار داده است. کشورهایی مانند ترکیه و چین با سرمایه‌گذاری‌های گسترده و ارائه کالاهای با کیفیت، سهم قابل‌توجهی از بازار عراق را به خود اختصاص داده‌اند.یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک ایران و عراق، با اشاره به اهمیت بازار عراق برای ایران، اظهار داشت: «تا ۱۰ سال آینده، عراق بزرگ‌ترین کشور برای سرمایه‌گذاری در منطقه به شمار می‌رود. لذا کسانی که می‌خواهند در این بازار حضور داشته باشند، باید از هم‌اکنون برنامه‌ریزی کنند» .

رشد صادرات ایران به عراق در سال ۱۴۰۳ نشان‌دهنده ظرفیت بالای این بازار برای کالاها و خدمات ایرانی است. با این حال، برای حفظ و افزایش سهم ایران در بازار عراق، لازم است موانع موجود برطرف شده و راهکارهای مناسبی برای رقابت با سایر کشورها اتخاذ شود. همچنین، هماهنگی بیشتر در حوزه دیپلماسی اقتصادی و ایجاد نهادهای متمرکز می‌تواند به بهبود شرایط صادراتی کمک کند.