رشد ارزش بازار جهانی IPO

به گزارش صدای بورس، این بازار از سه ماه سوم ۲۰۲۰ تا فصل پایانی ۲۰۲۱ شاهد رونق قابل توجهی بوده، اما از ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ با افت روبه‌رو شده است. در سه ماه نخست ۲۰۲۵ این بازار دوباره با تغییر وضعیت مواجه شد به طوری که شروع قدرتمندانه بازار IPO آمریکا با جنگ تعرفه‌ای متوقف شد، عرضه‌های اولیه در منطقه آسیا-اقیانوسیه دوباره رونق گرفت، اروپا روندی ثابت داشت و خاورمیانه شرایط پیشین خود را حفظ کرد.

برخلاف سه سال گذشته که بازارهای IPO تحت تاثیر سیاست‌های پولی بانک‌های مرکزی قرار داشتند، در آغاز سال ۲۰۲۵ این بازارها با وضعیت پیچیده‌تری روبه‌رو بودند. در واقع، اثر متقابل تعرفه‌های تجاری، تورم، سیاست‌های پولی، نیروهای اقتصادی، پیشرفت‌های فناوری و تغییرات ژئوپلیتیکی ناشی از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در نوامبر ۲۰۲۴ در حال شکل دادن به بازار جهانی IPO هستند.

نمای کلی

در سه ماه نخست ۲۰۲۵ بازار جهانی IPO شاهد عرضه اولیه سهام ۲۹۱ شرکت بود. این تعداد، کمتر از میانگین فصلی ۱۰ساله (۳۶۳ عرضه اولیه) و بیشتر از تعداد عرضه‌های اولیه سه ماه نخست سال قبل (۲۸۳ عرضه اولیه) است. مجموع درآمد حاصل از عرضه‌های اولیه در سه ماه نخست امسال به ۲۹.۳ میلیارد دلار رسید که نسبت به رقم ۲۴ میلیارد دلار مدت مشابه سال قبل افزایش نشان می‌دهد. البته کارشناسان معتقدند، این افزایش درآمد را نباید به افزایش اشتیاق بازار تعبیر کرد، چرا که در سال جاری، بازار جهانی IPO تحت تاثیر عوامل متعددی قرار دارد. بررسی آمار مربوط به تعداد و درآمد عرضه‌های اولیه سهام از ابتدای سال ۲۰۱۹ تاکنون، به درک بهتر وضعیت بازار جهانی IPO کمک می‌کند.

همانگونه که در نمودار زیر مشاهده می‌شود، تعداد و درآمد عرضه‌های اولیه سهام در ۲۵ فصل پیاپی با روندی نوسانی همراه بوده است. در این مدت، سال ۲۰۲۱ بهترین دوره برای فعالیت بازار جهانی IPO بوده است. در سه ماه پایانی این سال ۶۶۳ عرضه اولیه با درآمد ۱۱۸ میلیارد دلار انجام شد. در بازه زمانی شش‌ساله مورد بررسی، سال ۲۰۲۱ با ۲ هزار و ۴۳۶ عرضه اولیه و درآمد ۴۶۰ میلیارد دلاری، پیشتاز است. در این مدت، سال ۲۰۱۹ با یک هزار و ۱۴۶ عرضه اولیه شاهد کمترین IPO بوده است. همچنین سال ۲۰۲۴ با ثبت درآمد ۱۲۳ میلیارد دلاری، کم‌بازده‌ترین سال برای بازار جهانی IPO بود.

بررسی عملکرد منطقه‌ای بازار IPO نشان می‌دهد که آمریکا در مسیر بهبود قرار گرفته است. در سه ماه نخست ۲۰۲۵، بازار IPO آمریکا یکی از بهترین عملکردهای خود در تاریخ این کشور را به نمایش گذاشت. آمارهای جدید نیز نشان می‌دهند که از ابتدای سال تا ۲۸ آوریل (۸ اردیبهشت) بازار سهام آمریکا شاهد ۱۰۳ عرضه اولیه بوده است. این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۶۶ درصد افزایش نشان می‌دهد. نخستین عرضه اولیه بازار سهام آمریکا (دوم ژانویه) با بازده منفی ۶۸ درصدی روبه‌رو شده اما دومین عرضه سهام (۷ ژانویه) شاهد بازده ۱۶۱ درصدی قیمت بوده است.

منطقه آسیا-اقیانوسیه جایگاه برتر خود را بازپس گرفت. در این منطقه، هنگ‌کنگ بهبود چشمگیری را تجربه کرد. بازار کره جنوبی هم شاهد بهترین فصل عرضه‌های اولیه در ۲۰ سال گذشته بود. اما چین، استرالیا و نیوزیلند شرایط مطلوبی نداشتند. تعداد عرضه های اولیه در اروپا ثابت بود هرچند درآمد حاصل از آنها با کاهش روبه‌رو شد.

• حبیب علیزاده - روزنامه‌نگار

• شماره ۵۸۸ هفته نامه اطلاعات بورس