کنترل هیجان حقیقی‌ها با افزایش IPO

سازمان بورس و اوراق بهادار در سال‌های اخیر با چالش‌ها و اعتراضاتی مواجه بوده است، به‌ویژه در زمینه محدودیت دامنه نوسان؛ در همین راستا مهم‌ترین کاری که باید این سازمان بعد از توافق ایران با آمریکا انجام دهد باز کردن یا حذف دامنه نوسان در بلندمدت است. این سازمان با هدف کنترل هیجانات بازار، تاکنون از آزادسازی کامل دامنه نوسان در برخی نمادها خودداری کرده است. این مکانیسم، اگرچه در کوتاه‌مدت به مدیریت نوسانات کمک می‌کند، اما برای رشد پایدار بازار، نیاز به بازنگری دارد. تنظیم دامنه نوسان باید با دقت و بر اساس شرایط اقتصادی انجام شود تا هم از هیجانات کاذب جلوگیری کند و هم مانع پویایی بازار نشود.
یکی از اقدامات دیگری که سازمان باید انجام دهد، آماده‌سازی شرکت‌ها برای عرضه اولیه (IPO) است. با توجه به عمق محدود بازار و کمبود نشاط در برخی مقاطع، عرضه‌های اولیه با احتیاط و به‌صورت تدریجی انجام شده‌اند. افزایش تعداد عرضه‌های اولیه می‌تواند به‌عنوان مکانیسمی برای مدیریت هیجانات بازار عمل کند. ورود شرکت‌های جدید، نقدینگی را به‌سمت فرصت‌های سرمایه‌گذاری مولد هدایت کرده و از تمرکز بیش‌ازحد روی نمادهای خاص جلوگیری می‌کند. این امر به تعادل بازار کمک کرده و ریسک حباب‌های قیمتی را کاهش می‌دهد.
برای توسعه بازار، گسترش ابزارهای مالی نیز ضروری است. ابزارهای مبتنی بر نرخ بهره که بین بازار پول و سرمایه مشترک هستند، نیازمند هماهنگی بیشتر بین نهادهای مالی‌اند. همچنین، توسعه ابزارهای ارزی مانند اوراق دلاری یا یورویی می‌تواند به مدیریت نوسانات نرخ ارز کمک کند. این ابزارها به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهند به‌جای ورود مستقیم به بازار ارز، از طریق صندوق‌های سرمایه‌گذاری یا اوراق ارزی فعالیت کنند. زیرساخت‌های این ابزارها در سازمان بورس تا حدی آماده شده و مصوباتی نیز در این زمینه به تصویب رسیده است. با فراهم شدن شرایط، این ابزارها می‌توانند به رشد بازار و جذب سرمایه‌گذاران جدید کمک کنند.
برای جلوگیری از تکرار تجربه سال ۹۹ که بازار به دلیل محدودیت عرضه و هیجانات بیش‌ازحد دچار نوسانات شدید شد، باید اقدامات پیشگیرانه انجام شود. عرضه‌های اولیه منظم و افزایش تعداد شرکت‌های بورسی می‌تواند عطش سرمایه‌گذاری را مهار کند. در سال ۹۹، کمبود سهام باارزش و هجوم سرمایه‌گذاران به نمادهای کم‌کیفیت، به تشدید بحران دامن زد. عرضه شرکت‌های جدید با ذهنیت مثبت از IPO می‌تواند این مشکل را کاهش دهد.
در نهایت، موفقیت بازار سرمایه به هماهنگی سیاست‌ها، افزایش شفافیت و توسعه ابزارهای مالی بستگی دارد. با مدیریت صحیح دامنه نوسان، عرضه‌های اولیه و ابزارهای ارزی، بازار می‌تواند به ثبات و رشد پایدار دست یابد و از تکرار بحران‌های گذشته جلوگیری کند.

• بهروز خدارحمی - دبیرکل اسبق کانون نهادهای سرمایه‌گذاری

• شماره ۵۸۹ هفته نامه اطلاعات بورس