ترفندهای ساده و کاربردی برای افزایش عمر SSD در ویندوز ۱۱

فضای ذخیره‌سازی SSD به‌خاطر سرعت بالا و عملکرد فوق‌العاده، به انتخاب اول بسیاری از کاربران کامپیوتر تبدیل شده است، اما نباید فراموش کنیم که SSD همچون هر قطعه‌ی دیگری، عمر محدودی دارد و باید به‌درستی از آن استفاده شود. با چند ترفند ساده و کاربردی در ویندوز ۱۱، می‌توان تا حد زیادی از کندشدن یا ازکارافتادن اس‌اس‌دی جلوگیری کرد.

در مقاله‌ی پیشِ‌رو، ترفندهایی را آموزش می‌دهیم که کمک می‌کنند فضای ذخیره‌سازی SSD دوام بیشتری داشته باشد و کامپیوتر شما همیشه سریع و روان کار کند. اگر می‌خواهید از کندشدن سیستم و هزینه‌های اضافی تعمیر یا تعویض SSD در امان بمانید (خصوصاً با در نظر گرفتن اینکه قیمت SSD بسیار زیاد است)، این مقاله‌ی آموزشی را از دست ندهید.

ماژول‌های SSD عمر محدودی دارند و هر بار که اطلاعات جدیدی روی آن‌ها ذخیره می‌شود، از عمرشان کم می‌شود. به‌منظور جلوگیری از این اتفاق، بهتر است جلوی ذخیره‌شدن اطلاعات اضافی و غیرضروری را بگیرید. چند تنظیم ساده در ویندوز ۱۱ وجود دارند که با فعال‌کردنشان می‌توانید فشار کمتری به SSD وارد کنید و عمر آن‌‌ را افزایش دهید.

اگر هایبرنیت را فعال کرده باشید، ویندوز ۱۱ هنگام خاموش‌‌شدن کامپیوتر مقدار زیادی داده روی SSD می‌نویسد. این کار باعث می‌شود شما سریع‌تر به کار خود برگردید؛ اما عمر SSD را کوتاه‌تر می‌کند. با دنبال‌کردن مراحل زیر، هایبرنیت را غیرفعال‌ کنید:

• کلیدهای Windows + S را فشار دهید تا وارد قسمت جست‌و‌جو ویندوز شوید.
• در نوار جست‌و‌جو، عبارت Command Prompt را تایپ کنید.
• روی Command Prompt راست‌کلیک کنید و گزینه‌ی Run as Administrator را بزنید.
• در پنجره‌ای که ظاهر می‌شود، روی Yes کلیک کنید.
• در پنجره‌ی CMD، دستور زیر را تایپ کنید و Enter بزنید:

برای فعال‌کردن مجدد هایبرنیت، کافی است براساس مراحل بالا پیش بروید و در نهایت دستور زیر را وارد کنید:

وقتی رم (RAM) کامپیوتر کافی نباشد، ویندوز از SSD کمک می‌گیرد و بخشی از آن را به‌جای رم استفاده می‌کند. در نتیجه‌، اطلاعات بیشتری روی SSD نوشته می‌شود و عمر فضای ذخیره‌سازی کاهش می‌یابد. برای جلوگیری از این مشکل، با دنبال‌کردن مراحل زیر، Paging File را برای SSD غیرفعال کنید:

• کلیدهای Windows + R را فشار دهید تا پنجره‌ی Run باز شود.
• عبارت زیر را تایپ و روی OK کلیک کنید یا Enter بزنید:

• تب Advanced را باز کنید.
• در بخش Performance، روی دکمه‌ی Settings کلیک کنید.
• در پنجره‌ی Performance Options، تب Advanced را باز کنید.
• در بخش Virtual Memory روی گزینه‌ی Change بزنید.
• در بالای پنجره، درایو SSD خود را انتخاب کنید.
• گزینه‌ی No Paging File را فعال کنید و روی Set بزنید.
• در نهایت روی OK کلیک کنید.

با فعال‌کردن گزینه‌ی Write Caching روی SSD، بخشی از داده‌ها ابتدا در حافظه‌ی موقت ذخیره می‌شوند و مستقیماً به SSD نمی‌روند. این کار باعث می‌شود فشار کمتری به SSD وارد شود و عمر ماژول افزایش پیدا کند. برای فعال‌کردن Write Caching، براساس مراحل زیر پیش بروید:

• روی آیکون منوی استارت راست‌کلیک کنید و گزینه‌ی Device Manager را بزنید.
• در پنجره‌ی بازشده، بخش Disk Drives را باز کنید.
• روی SSD خود راست‌کلیک کنید و گزینه‌ی Properties را بزنید.
• به تب Policies بروید و گزینه‌ی Enable Write Caching on the Device را فعال کنید.
• در پایان، روی OK کلیک کنید.

مرورگرهایی مثل گوگل کروم، فایرفاکس و اپرا، برای ذخیره‌ی فایل‌های کش از پوشه‌ای روی SSD استفاده می‌کنند و همین موضوع روی کاهش عمر SSD تأثیر می‌گذارد. با یک تنظیم ساده می‌توانید کاری بکنید که ذخیره‌سازی این داده‌ها به‌جای SSD، روی رم انجام بگیرد تا فشار کمتری به فضای ذخیره‌سازی وارد شود.

قبل از اینکه کش مرورگر را به RAM منتقل کنید، چند نکته‌ی مهم وجود دارد که حتماً باید بدانید. رم یک حافظه‌‌ی موقت است و هر چیزی که در آن ذخیره شود، بعد از خاموش یا ری‌استارت‌کردن کامپیوتر پاک خواهد شد. اگر مرورگر شما اطلاعات مربوط به سشن‌ها (Sessions) را در کش ذخیره کرده باشد، با هر بار خاموش‌شدن، این اطلاعات از بین می‌روند.

برای ذخیره‌ی کش مرورگر در RAM، ابتدا اپلیکیشن SoftPerfect RAM Disk را دانلود و نصب کنید. این اپ به شما اجازه می‌دهد که یک دیسک مجازی با استفاده از رم بسازید. پس از اجرای اپ، براساس مراحل زیر پیش بروید:

• گزینه‌ی Add a New Disk (علامت مثبت) را انتخاب کنید.
• در پنجره‌ی بازشده، روی فیلد Size (MB) کلیک و اندازه‌ی دیسک را وارد کنید. این اندازه باید نصف یا کمتر از نصف مجموع ظرفیت رم شما باشد.
• تنظیمات دیگر مدنظرتان را انجام دهید و روی OK کلیک کنید.

حالا نوبت به دانلود و اجرای اپلیکیشن SoftPerfect Cache Relocator می‌رسد. این برنامه به شما کمک می‌کند کش مرورگر را روی رم ذخیره کنید. پس از اجرای اپلیکیشن، مراحل زیر را دنبال کنید:

• در داخل برنامه، مرورگر مورد نظر خود را انتخاب و روی دکمه‌ی Move کلیک کنید.
• در این مرحله، دیسک رم را که قبلاً ساخته‌اید، انتخاب کنید.

از حالا به بعد مرورگری که انتخاب کرده‌اید، کش خود را روی دیسک رم (یعنی در رم کامپیوتر) ذخیره می‌کند. اگر بخواهید، می‌توانید همین کار را با زدن دکمه‌ی Move برای بقیه‌ی مرورگرها هم انجام دهید.

TRIM به SSD کمک می‌کند تا فضای ذخیره‌سازی داده‌ها را بهتر مدیریت کند و در نتیجه عمر آن بیشتر شود. برای بررسی اینکه TRIM در ویندوز فعال است یا خیر، براساس مراحل زیر پیش بروید:

• کلیدهای Windows + S را فشار دهید و وارد بخش جست‌وجوی ویندوز شوید.
• عبارت Command Prompt را تایپ کنید.
• روی گزینه‌ی Run as Administrator کلیک کنید.
• در پنجره‌ی User Account Control prompt، روی Yes بزنید.
• در پنجره‌ی Command Prompt، دستور زیر را تایپ کنید و Enter بزنید:

• اگر نتیجه‌ی دستور DisableDeleteNotify = 1 باشد، یعنی TRIM غیرفعال است. در این صورت، برای فعال‌کردن آن، دستور زیر را تایپ کنید و Enter بزنید:

نسخه‌های قدیمی فرم‌ور معمولاً مشکلات عملکردی و باگ‌هایی دارند که می‌توانند باعث فرسایش بیشتر SSD شوند. برای رفع این مشکل، بهتر است فرم‌ور SSD را آپدیت کنید.

روش دیگر، آپدیت‌کردن ویندوز ۱۱ است؛ چون در بیشتر موارد، درایورهای جدید به‌صورت خودکار از طریق ویندوز نصب می‌شوند.

اگر کامپیوترتان درایورهای جدید را دانلود کرده اما هنوز نصب نکرده است، می‌توانید آن‌ها را از طریق Device Manager نصب کنید. برای این کار براساس مراحل زیر پیش بروید:

• روی آیکون منو استارت راست‌کلیک و گزینه‌ی Device Manager را انتخاب کنید.
• بخش Disk Drives را باز کنید.
• روی SSD خود راست‌کلیک کنید و گزینه‌ی Update Driver را بزنید.
• گزینه‌ی Search Automatically for Drivers را انتخاب کنید تا ویندوز به‌صورت خودکار درایور جدید را پیدا و نصب کند.
• بعد از نصب درایور، کامپیوتر را یک‌بار خاموش و روشن کنید.

SSD در محیط‌های خنک عملکرد بهتری دارد و بیشتر عمر می‌کند. اگر درایو شما در معرض گرمای شدید قرار بگیرد، عمر آن کاهش می‌یابد؛ بنابراین، مطمئن شوید که کیس کامپیوترتان جریان هوای مناسبی داشته باشد تا SSD داغ نشود. به‌علاوه می‌توانید از هیت‌سینک استفاده کنید.

اگر فکر می‌کنید SSD شما بیش‌ازحد داغ می‌شود، می‌توانید از یک اپلیکیشن رایگان و متن‌باز مانند CrystalDiskInfo برای نظارت بر دمای درایو استفاده کنید.

در نهایت، مطمئن شوید که ظرفیت SSD خود را به‌طور کامل پر نکرده‌اید. درایو شما به فضای آزاد نیاز دارد تا فرایند Wear Leveling (توزیع بار متناسب) به‌درستی انجام شود و عمر آن افزایش پیدا کند. به‌طور ایدئال، باید ۱۵ تا ۲۰ درصد از فضای ذخیره‌سازی درایو شما آزاد باشد؛ برای مثال، اگر ظرفیت ماژول شما ۵۰۰ گیگابایت است، باید ۷۵ تا ۱۰۰ گیگابایت فضای آزاد روی آن باقی بگذارید.

روش‌های مختلفی برای آزادسازی فضا در کامپیوترهای مجهز به ویندوز ۱۱ وجود دارد. یکی از روش‌ها این است که به مسیر Settings > System > Storage بروید و Storage Sense را روشن کنید.

روش دیگر استفاده از ابزار Disk Cleanup برای حذف فایل‌های اضافی از سیستم است. به‌علاوه می‌توانید کش سیستم را پاک کنید تا فضای بیشتری آزاد شود.

برای داشتن یک SSD با عمر طولانی‌تر، باید مراقب شرایطی باشید که می‌توانند باعث کاهش کارایی و عمر درایو شما شوند. محیط کامپیوتر و نحوه‌ی استفاده از آن تأثیر زیادی بر عمر SSD دارد. با ایجاد عادت‌های صحیح در نگهداری و استفاده از درایو خود، می‌توانید از کاهش عملکرد و فرسایش زودهنگام آن جلوگیری کنید. به‌علاوه، به‌روزرسانی منظم نرم‌افزارها و کنترل دمای درایو، به شما کمک می‌کنند تا از تمام ظرفیت SSD خود بهره‌برداری کنید.

شما چه تجربه‌ای در نگهداری و استفاده از SSD دارید؟ به نظر شما چه نکات دیگری می‌توانند به افزایش عمر درایو کمک کنند؟