ICTPRESS - مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران که با همکاری شبکه تبادل فناوری و شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر، سلسله رویدادهایی را به منظور استفاده بهینه از سرباره فولادسازی کوره‌های قوس الکتریکی برگزار و طرح‌های فناورانه و نوآورانه برای کاهش اثرات زیست‌محیطی سرباره‌ها و تبدیل آنها به محصولات قابل مصرف را ارزیابی کرده بود، گزارش کاملی از این فرآیند ارائه داد و عنوان کرد که 19 طرح به این فرآیند ارائه و داوری شده است.

به گزارش شبکه خبری ICTPRESS، امروزه با افزایش تولید فولاد در دنیا، تولید سرباره نیز به‌عنوان محصول فرعی فولادسازی افزایش یافته است. از طرف دیگر سرباره‌ها با توجه به روش تولید، حاوی عناصر فلزی و ترکیبات مختلفی هستند. بازیابی فلزات از سرباره‌ها و بهره‌برداری از آنها هم برای منابع فلزی و هم برای محافظت از محیط زیست حائز اهمیت است. از این رو یافتن روشی به‌منظور بازیابی سرباره کوره قوس الکتریکی و عناصر فلزی به‌خصوص آهن و استفاده مجدد از آنها در فولادسازی یا صنایع دیگر ضروری است. به دلیل استفاده از دمش اکسیژن در کوره قوس الکتریکی و مصرف آهن اسفنجی، سرباره شامل درصد زیادی آهن است. با توجه به مشکلات دفع سرباره، یافتن راه‌حلی برای استفاده از سرباره اهمیت پیدا می‌کند. از طرفی مشخصات فیزیکی، شیمیایی و مکانیکی سرباره کوره قوس الکتریکی با شارژ آهن اسفنجی با سرباره کوره بلند تفاوت‌های اساسی دارد.

از این رو، مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران با همکاری شبکه تبادل فناوری و شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر، به‌منظور دستیابی به روشی جهت تبدیل این سرباره‌ها به محصولات قابل استفاده در صنایع مختلف و کاهش اثرات زیست‌محیطی، سلسله رویدادهای پیوند را در قالب چالشی با عنوان «استفاده بهینه از سرباره فولادسازی کوره‌های قوس الکتریکی» مطرح و از طرح‌های فناورانه و نوآورانه در این زمینه حمایت کرد.

فرآیند برگزاری به چه صورت است؟

برگزاری چالش مذکور با حمایت مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران، توسط شبکه تبادل فناوری به‌عنوان کارگزار رسمی این مجموعه و به درخواست شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر برگزار شد. در فرآیند برگزاری این چالش پس از تدقیق تقاضا، جزئیات حمایت‌ها و شرایط فنی (‌الزامات فنی، ملاحظات و شرایط طرح‌های پیشنهادی برای حل مسئله، مراحل و زمان‌بندی اجرای چالش‌) مشخص شد.

در ادامه راهنمای چالش موردنظر طراحی شده و در شهریور‌ماه سال گذشته بر روی سایت مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران بارگذاری و اطلاع‌رسانی آغاز شد.

در ادامه فرآیند برگزاری به ترتیب معرفی می‌شود:

1. شناسایی تقاضا

پیرو مذاکرات و توافقات صورت گرفته بین مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران، شبکه تبادل فناوری و شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر موضوع سرباره فولاد‌سازی کوره‌های قوس الکتریکی مورد نیاز متقاضی شناسایی و صورت‌بندی شد.

در این قسمت براساس اطلاعات به‌دست‌آمده از شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر ویژگی‌های نوع تقاضا مشخص شد. بر این اساس، چالش مذکور از نظر نوع صنعت در حوزه صنایع فلزی و از نظر ویژگی در دسته توسعه فناوری قرار گرفت. در این بخش شرایط، الزامات و ملاحظات فنی- اقتصادی مورد قبول (شاخص‌های پذیرش) مشخص شد.

2. طراحی چالش

در این بخش پس از طراحی پوستر، متن فراخوان چالش (راهنمای چالش) که به‌منظور آشنایی بیشتر شرکت‌کنندگان با موضوع چالش، محورهای مورد تائید چالش و حمایت‌های در نظر گرفته شده برای آن مورد نیاز بود، تهیه شد. تهیه محتوای سؤالات برای دریافت طرح‌ها که با نظر متقاضی تکمیل شد و ایجاد صفحه اختصاصی برای چالش مذکور بر روی وب‌سایت اتاق بازرگانی تهران جهت دریافت طرح‌ها از اقدامات این بخش بود.

3. اطلاع‌رسانی

اطلاع‌رسانی در سایت و شبکه‌های اجتماعی اتاق بازرگانی تهران و همچنین، از طریق بخش دانش‌بنیان معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست جمهوری و ستادهای معاونت از جمله ستاد مواد پیشرفته، ستاد نانو و میکرو انجام شد. همچنین اطلاع‌رسانی از طریق معرفی به افراد تاثیرگذار در اکوسیستم نوآوری انجام پذیرفت.

علاوه بر این، با توجه به ظرفیت‌های موجود در انجمن‌های علمی- تخصصی کشور از جهت گردآوری و سامان‌دهی متمرکز مهندسان و متخصصان در یک حوزه صنعتی، لیست انجمن‌های مرتبط با موضوع چالش استخراج و اقدامات لازم از طریق دعوت‌نامه و تماس تلفنی برای انتشار فراخوان انجام شد.

همچنین با برخی از شرکت‌های فعال که به نظر می‌رسید مرتبط با این حوزه هستند، تماس گرفته شد و پس از معرفی چالش از آن‌ها جهت حضور در چالش دعوت به‌عمل آمد.

4. فرآیند داوری

در ادامه، 19 تیم در این چالش ثبت‌نام کردند که پس از غربال‌گری طرح‌ها با کمک داوران و شرکت متقاضی (گل‌گهر)، درنهایت 7 طرح جهت حضور در جلسه داوری منتخب شدند.

سحر بنکدارپور، مدیر مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران نیز در این جلسه حضور یافت و ضمن معرفی مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران و حمایت‌های آن، به صورت مستقیم بر روند ارائه تیم‌ها و داوری‌ها نظارت کرد.

جلسه داوری طرح‌ها در تاریخ 17 آذر ماه 1403 در محل مرکز نوآوری و تحول دیجیتال اتاق بازرگانی تهران برگزار شد. تیم‌های فناور هرکدام به مدت ۱ ساعت زمان در اختیار داشتند تا طرح پیشنهادی خود را ارائه دهند. داوران تیم‌های فناور را از لحاظ شاخص‌های فنی، تولیدی، اقتصادی و پتانسیل تیم مورد ارزیابی قرار دادند.

با توجه ‌به نظرات داوران در خصوص 7 تیم فناور، در نهایت شرکت فرادما بنیان با امتیاز 67.33 رتبه اول را به خود اختصاص داد. بر اساس این گزارش، امتیازدهی تنها معیار برای انتخاب نبوده و شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر به شاخص‌های دیگری از قبیل نحوه تعامل و همکاری با تیم‌های فناور نیز توجه داشت.

در ادامه، نمایندگان شبکه تبادل فناوری با مدیریت تحقیقات نوآوری و هوشمندسازی شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر در رابطه با نتیجه چالش سرباره و پروسه انتخاب تیم برتر مذاکراتی صورت دادند که در نتیجه آن، تیم منتخب به صورت رسمی توسط شرکت آهن و فولاد گل‌گهر معرفی شد.

در ادامه این فرآیند و پس از مشخص شدن شرکت فرادمابنیان به عنوان شرکت برتر چالش سرباره، این شرکت طی نامه‌ای، 100 کیلوگرم سرباره از شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر جهت آغاز بررسی‌ها درخواست کرد و پس از دریافت نمونه توسط شرکت فرادما بنیان، جلسه‌ای با حضور نماینده شرکت برگزار و درباره مسیر انجام پروژه بررسی و گفت‌وگو انجام گرفت و مشاوره‌های مورد نیاز به شرکت فناور ارائه شد.

در نهایت، شرکت فرادما بنیان، هزینه مورد نیاز برای انجام فاز اول (فاز آزمایشگاهی) طرح استفاده بهینه از سرباره کوره قوس الکتریکی شرکت توسعه آهن و فولاد گل‌گهر را اعلام کرد تا شرکت متقاضی در این خصوص اقدامات لازم را صورت دهد.