در قاب ایران امروز سری به جنوب می‌زنیم جایی که مدتی است اعتراض‌ها به مصوبه محدود کننده تهلنجی بالا گرفته. در یکی از این تجمع‌ها دریانوردی فریاد می‌زند«شغل اجدادی مان را از ما گرفتید، شغلی که ۲۴ ساعته با مرگ دست و پنجه نرم می‌کنیم. نه کشاورزی داریم و نه تجارتی. خانواده هایمان را متلاشی کردید.»
آگهیتجمع اعتراضی که در تصویر می‌بینیم در مقابل انجمن صنفی دریانوردان بندر گناوه برگزار شده است. ملوانان و دریانوردان معترض پلاکاردی در دست دارند که روی آن نوشته شده:«اعتراض به بیکار کردن ملوانان»، «نبود سفر نبود، نبود بیمه و نبود معیشت»، «مسئولان پاسخگو باشند»
فرد معترض با اشاره به جمعیتی که مقابل انجمن صنفی دریانوردان تجمع کرده‌اند می‌گوید «اینها ملوانانی هستند که دو سال است بیکارند. ما در تمام شرایط با کشور بودیم. این حق ما نیست.»
ملوان معترض دیگری نیز جلوی دوربین می‌گوید: «از وقتی مصوبه تهلنجی اعمال شده صاحبان لنج‌‌ها دیگر سفر نمی‌کنند و لنج‌شان را به دریا نمی‌فرستند و به تبع دریانوردان نیز بیکار می‌شوند. امیدواریم مسئولان استانی سریعتر به وضعیت معیشت ملوانان و دریانوردان رسیدگی کنند.»
استفاده از گاز اشک‌آوردر یکی از تجمعات از سوی پلیس
در برخی از این تجمع‌ها پلیس برای مقابله با معترضان از گاز اشک‌آوراستفاده کرد. اعتراض به محدودیت‌های اعمال شده در تهلنجی موجب شکل‌گیری تجمعاتی از اردیبهشت ۱۴۰۴ در بندر گناوه و برخی دیگر از شهرهای استان بوشهر شده است. در همین زمینه تجمعاتی نیز مقابل استانداری بوشهر برگزار شده است.
مسئولان برای رفع مشکلات تهلنجی قول پیگیری داده‌اند
مصوبه تهلنجی با هدف ساماندهی تجارت مرزی و مقابله با قاچاق کالا به تصویب رسیده اما محدودیت‌هایی بر واردات کالای همراه ملوان (تهلنجی) اعمال کرده و معیشت هزاران نفر از ساکنان مناطق ساحلی را تحت تأثیر قرار داده است.
در آذر ۱۴۰۲، دستورالعمل جدیدی درباره واردات کالای تهلنجی با تصویب استانداری بوشهر و هماهنگی ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز و شورای تامین استان اجرایی شد. بر اساس این دستورالعمل، سقف وزن مجاز واردات برای هر لنج به ۷۵ تن افزایش یافت، فهرست اقلام مجاز به ۸۰ قلم رسید، و مازاد بار تا ۱۵۰ تن به‌عنوان سفر دوم محسوب می‌شود. در مقابل، واردات خارج از این فهرست ممنوع شده و با حذف برخی معافیت‌های گمرکی، لنج‌داران و ملوانان با مشکلات معیشتی مواجه شده‌اند.
محمدتقی صفری، فرماندار گناوه اعلام کرد که در همین زمینه با معاونان وزیر کشور دیدارهایی داشته و مسئولان برای رفع مشکلات مرتبط با کالای همراه ملوان قول پیگیری داده‌اند.
اما تهلنجی چیست؟
در واقع تهلنجی نوعی واردات نیمه‌رسمی یا سنتی است. دولت روی آن نظارت دارد اما معافیت‌هایی در نظر گرفته می‌شود.
تهلنجی به کالاهایی گفته می‌شود که ملوانان و صاحبان لنج‌های سنتی در جنوب ایران با خود از کشورهای حوزه خلیج‌فارس، مانند امارات به ایران می‌آورند و طبق قوانین خاص از پرداخت گمرک کامل معاف‌اند.
در گذشته برای حمایت از اقتصاد مناطق ساحلی مثل بوشهر و هرمزگان، به لنج‌داران اجازه داده شد مقدار مشخصی کالا از کشورهای همسایه وارد کنند. ایده تهلنجی برای بهبود معیشت مردم مناطق مرزی طراحی شده بود.
اشتغال ۲۰ هزار نفر دچار مشکل می‌شود
عبدالکریم جمیری، نماینده وقت بوشهر، گناوه و دیلم در مجلس به هنگام بررسی کلیات لایحه ساماندهی تهلنجی گفته بود این لایحه در راستای محدود کردن واردات کالای تهلنجی بعد از ۵ سال اشتغال مستقیم بیش از ۲۰ هزار نفر را دچار مشکل جدی می‌کند.
به گفته این نماینده پیشین مجلس «مبادلات تجاری مردم ساحل‌نشین استان بوشهر با کشورهای مختلف از جمله حاشیه خلیج فارس دارای قدمت تاریخی طولانی است و مردم همواره به این مهم توجه ویژه‌ای داشته‌اند.»
گذرگاه غیر رسمی کالاهای برقی و خانگی در سایه تحریم‌ها
بازارهای جنوب ایران، به‌ویژه بنادر لنگه، گناوه، دیلم و کنگان از دیرباز به یکی از اصلی‌ترین ورودی‌های غیررسمی کالاهای برقی و خانگی به کشور تبدیل شده‌اند. اهمیت این بنادر در شرایطی بیشتر قابل فهم است که این سالها تحریم‌های همه‌جانبه علیه ایران و اعمال ممنوعیت واردات برخی کالا به کشور را در نظر بگیریم.
در شرایطی که واردات رسمی این کالاها با محدودیت و تعرفه‌های سنگین مواجه است، بسیاری از کالاهای پرطرفدار مانند تلویزیون، کولر گازی، یخچال و ماشین لباسشویی از طریق مسیرهای تهلنجی وارد کشور می‌شوند و سپس به بازارهای داخلی به‌ویژه استان‌های مرکزی و شمالی تزریق می‌شوند.