در قاب ایران امروز خبر تلخ به قتل رسیدن الهه حسیننژاد دختر ۲۴ ساله ساکن اسلامشهر را با هم مرور میکنیم. این خبر در شبکههای اجتماعی بازتاب زیادی داشت. برخی به سرمایهگذاری در تجهیز نیروهای گشت ارشاد تاکید کردند و از فقدان امنیت ابتدایی برای دختران ایران زمین گفتند.
حدود دو هفته پیش خبر ناپدید شدن الهه حسیننژاد در اطراف میدان آزادی تهران در رسانهها و شبکههای اجتماعی ایران دست به دست چرخید.
از «تجاوز» تا «دزدی گوشی»
نخست برخی رسانههای نزدیک به حکومت ایران از جمله خبرگزاری تسنیم و سایت رکنا از اعتراف قاتل به «تجاوز» خبر دادند اما کمی بعدتر تمامی رسانهها خط خبری مشخصی را پیگیری کردند: قتل الهه به دلیل سرقت گوشی موبایل. در همین راستا فیلمی از متهم یه قتل منتشر شد که در آن انگیزهاش را سرقت گوشی موبایل اعلام کرده بود.
کاربران در شبکههای اجتماعی از تغییر عنوان و تیتر خبرهای خبرگزاریهای رسمی حکومت ایران گله کردهاند و همین تناقضگویی شائبه عدم ارایه اطلاعات درست از سوی پلیس را افزایش داده است.
این نخستین بار نیست که اخبار ضد و نقیض و غیرقابل اتکایی از سوی منابع خبری رسمی ایران درباره یک موضوع که به ویژه افکار عمومی را جریحهدار کرده است، منتشر میشود.
مریم شکرانی، خبرنگار در شبکه ایکس از تناقضگویی حاکمیت درباره دلایل قتل الهه حسیننژاد گله کرده است.
پلیس: قتل با انگیزه سرقت
حالا علی ولیپور گودرزی، رئیس پلیس آگاهی فاتب بالاخره اعلام کرده «با بررسی های به عمل آمده مشخص شد که نامبرده به قتل رسیده است. به همین خاطر تلاش برای بررسی زوایای پرونده و دستگیری قاتل آغاز شد که با تلاش شبانهروزی پلیس ساعاتی پیش قاتل دستگیر شد.»
انگیزه قتل سرقت موبایل این دختر جوان عنوان شده آنچه بیش از هر مورد دیگری قتل امیرمحمد خالقی، دانشجوی ۱۹ ساله دانشگاه تهران به خاطر سرقت لپتاپش را یادآور میشود.
تأکید بر ایرانی بودن قاتل
در شبکههای اجتماعی ایران این گونه شایعه شده بود که متهم اهل کشور افغانستان است اما پلیس گفته که متهم ایرانی و اهل مشکینشهر در استان اردبیل است. به گفته پلیس او مردی متاهل و در شرف طلاق بوده که در تهران بیخانمان است و در خودروی برادرش که با آن مسافرکشی میکرد، میخوابید.
دختری اهل مطالعه وعلاقهمند به شعر و موسیقی و طبیعت
در صفحه اینستاگرام الهه تصویری از یک دختر اهل مطالعه و طبیعت و علاقهمند به شعر و موسیقی و هنر میبینیم.
در صفحه اینستاگرام او نامهای آشنایی به چشم میخورند؛ از فروغ فرخزاد شاعر گرفته تا نیچه روانشناس و ونگوگ نقاش.
روزنامه شرق جزیئاتی از شغل و زندگی خصوصی الهه نوشته. اینکه «الهه در یک سالن زیبایی در سعادتآباد تهران ناخنکار بود. او اغلب با خواهرش که همکارش بود، رفتوآمد میکرد. روز چهارم خرداد ۱۴۰۴ الهه زودتر محل کارش را ترک کرد و راهی خانه شد تا از برادر معلولش مراقبت کند. او به خانوادهاش خبر داد که به میدان نماز اسلامشهر رسیده است، اما بعد از آن ناپدید شد. تلفنش خاموش شد و دیگر خبری از او نشد.»
خانواده الهه به سرعت موضوع را به پلیس گزارش کردند. جستوجوی گستردهای در همین زمینه آغاز شد. بسیاری از کاربران فضای مجازی و چهرههای مشهور تلاش کردند با حساس کردن افکار عمومی به روند پیدا شدن این دختر جوان از سوی نیروهای پلیس کمک کنند. تا اینکه صبح روز ۱۵ خرداد خبر رسید که جسد الهه در حاشیه تهران پیدا شده است.
راننده در پایان سفر متوجه گوشی گرانقیمت الهه میشود
در گزارش پلیس جمهوری اسلامی ایران آمده «الهه حسیننژاد حدود ساعت ۱۹ و ۳۵ دقیقه چهارم خرداد با هدف رفتن به منزل در میدان آزادی سوار یک خودروی عبوری میشود. هنگامی که ایشان به مقصد خود میرسد و قصد پرداخت کرایه سفر را داشته، راننده خودرو متوجه گوشی گرانقیمت او میشود. راننده برای سرقت گوشی تلاش میکند؛ اما با مقاومت او مواجه میشود. راننده پس از اینکه با مقاومت الهه حسیننژاد مواجه میشود، ۳ تا ۴ ضربه به او میزند و او نیز در لحظه فوت میکند. سپس پیکر او را به بیابانهای نزدیک فرودگاه منتقل میکند.»
برخی کاربران ایرانی در شبکههای اجتماعی از اینکه مدتهاست در جمهوری اسلامی بودجههای کلانی صرف گشت ارشاد و سرکوب زنان میشود و آنها در زندگی روزمره امنیتی ندارند، پرداختهاند.
هشتگ طعنهآمیز «امنیت داریم»
آنها میگویند چرا بودجه کافی برای تامین امنیت شهروندان ایرانی هزینه نمیشود و مدام پلیس و نیروهای امنیتی مشغول ازار و اذیت زنان و دیگر شهروندان هستند و نمیتوانند از عهده حفظ امنیت آنها بر آیند. عدهای نیز به طعنه هشتگ «امنیت داریم» را در پستهای خود در شبکههای اجتماعی اضافه کردهاند.
رئیس پلیس آگاهی تهران بزرگ درباره جزئیات بازداشت قاتل چنین توضیح داد: «قاتل با عملیات پیچیده کارآگاهی شناسایی شده و با همکاری قوه قضاییه طی شب گذشته بازداشت شد. پیکر الهه حسیننژاد نیز با کمک قاتل کشف و شناسایی شد. قاتل در کمترین زمان ممکن مجازات میشود.»
قاتل الهه حسیننژاد درباره جزئیات قتل گفت: «هنگامی که قصد پرداخت کرایه را داشت متوجه گوشی گرانقیمت او شدم. قصد داشتم که گوشی او را بگیرم که با مقاومت او مواجه شده و ترسیدم و چند ضربه چاقو به او زدم.»
آمار کلی زنکشی در ایران
مساله امنیت زنان در ایران اغلب یکی از موارد چالشبرانگیز است. در سال ۲۰۲۳ میلادی (۱۴۰۲ شمسی) سازمان حقوق بشری ههنگاو خبر داد که دستکم ۱۲۲ مورد زنکشی در ایران ثبت کرده است. از این تعداد، ۳۹ مورد (۳۲٪) با انگیزه ناموسی انجام گرفته است.
در ششماهه نخست سال ۱۴۰۳ نیز دستکم ۵۲ مورد زنکشی در ایران ثبت شد که ۲۰ مورد از آنها (۳۸.۴٪) با انگیزه ناموسی بوده است.
در ایران دسترسی به آمار مرتبط با زنکشی کار سادهای نیست چرا که سوی نهادهای دولتی ایران آمار رسمی و دقیقی در مورد زنکشی منتشر نمیکنند. گزارشهای سازمانهای حقوق بشری مانند ههنگاو بر اساس منابع مستقل و رسانهای تهیه میشوند.
شوک جامعه ایران پس از قتل دانشجوی جوان به خاطر لپتاپش
با این حال مساله فقدان امنیت و افزایش سرقت در ایران صرفا دامن زنان را نمیگیرد بلکه این مساله مردان ایرانی را نیز تحت تاثیر قرار داده است.
چنانچه چندی پیش نیز قتل امیرمحمد خالقی شوکی به جامعه ایران داد. امیرمحمد خالقی، دانشجوی ۱۹ ساله رشته مدیریت کسبوکار دانشگاه تهران، شامگاه چهارشنبه ۲۴ بهمن ۱۴۰۳ در مسیر بازگشت به خوابگاه کوی دانشگاه در نزدیکی در غربی کوی دانشگاه توسط دو سارق موتورسوار مورد حمله قرار گرفت. سارقان با سلاح سرد به او حمله کرده و کولهپشتی حاوی لپتاپ و گوشی تلفن همراهش را به سرقت بردند. امیرمحمد به بیمارستان شریعتی منتقل شد، اما صبح روز بعد به دلیل شدت جراحات جان باخت.