در حالی که درگیری‌های نظامی میان ایران و اسرائیل وارد چهارمین روز خود شده، اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز دوشنبه ۱۶ ژوئن (۲۶ خرداد) خروج ایران از ان‌پی‌تی را منوط به تصمیم مراجع ذیربط دانست.
آگهیرضا نجفی، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام کرده است که «مسئولیت هرگونه اقدام در راستای خروج از معاهده منع انتشار سلاح هسته ای برعهده اسرائیل است.» در ادامه تصمیم به خروج از ان پی تی یا عدم خروج از آن را به تحولات پیش رو وابسته دانست.
در همین باره اسماعیل بقایی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، روز دوشنبه ۱۶ ژوئن (۲۶ خرداد) در پاسخ به سؤالی درباره خروج ایران از ان‌پی‌تی گفت: «در مورد موضوعات مهمی مثل نحوه مواجهه با معاهده ان. پی. تی در مراجع ذیربط باید تصمیم گیری شود.»
وی در یک جلسه توجیهی در مورد گزارش‌هایی مبنی بر اینکه نمایندگان مجلس ایران در حال بررسی خروج از پیمان ان پی‌تی هستند، اظهار داشت: «ما دائما با مجلس در تماس هستیم. البته قوانینی که توسط مجلس تصویب می‌شود برای دولت لازم‌الاجرا است. تمام لوایحی که شما ذکر کردید در دست بررسی است و وزارت امور خارجه در این مورد با مجلس هماهنگی می‌کند.»
این در حالی است که گزارش‌هایی مبنی بر اینکه نمایندگان مجلس در حال بررسی لایحه‌ای برای خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) در پاسخ به حملات اسرائیل هستند، در تعدادی از رسانه‌های ایرانی منتشر شده بود.
در همین‌باره فداحسین مالکی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، درباره اخبار منتشر شده آن‌ها را فاقد صحت دانسته و تکذیب کرد. او در عین حال اعلام کرد که «بحث هایی در این باره شده اما هنوز تصمیم‌گیری صورت نگرفته» است.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
به گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، تأسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران، از جمله سایت فردو تاکنون از حملات اسرائیلی آسیب جدی ندیده‌اند. اما در صورت خروج رسمی ایران از ان‌پی‌تی، بازرسی‌های بین‌المللی متوقف شده و سطح غنی‌سازی اورانیوم می‌تواند از محدودیت‌های فعلی فراتر رود.
نگرانی‌های بین‌المللی و تأکید بر دیپلماسی
گروه هفت (G7) با انتشار بیانیه‌ای نسبت به تشدید تنش‌ها در منطقه ابراز نگرانی کرد و خواستار خویشتنداری طرفین شد.
فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان نیز تأکید کرد که هدف جامعه جهانی باید جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای در عین احترام به حق دفاع مشروع اسرائیل باشد.
با این حال، ایران هرگونه مذاکره را در شرایط فعلی رد کرده است. «یک مقام ایرانی» در این زمینه به خبرگزاری رویترز گفته است: «تا زمانی که شهرهای ما زیر بمباران هستند، فضایی برای گفت‌وگو وجود ندارد.»
درگیری نظامی و تلفات گسترده
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که «ضرباتی شدیدتر و هدفمندتر» علیه مواضع اسرائیل آغاز شده و مدعی شد توانسته بخشی از سامانه‌های پدافندی اسرائیل را مختل کند، ادعایی که تاکنون به‌طور مستقل تأیید نشده است.
وزارت بهداشت ایران اعلام کرده است که در جریان حملات اسرائیل، دست‌کم ۲۲۴ نفر کشته و بیش از ۱۴۰۰ نفر زخمی شده‌اند که ۹۰ درصد آن‌ها غیرنظامی هستند. در مقابل، منابع اسرائیلی نیز از کشته شدن دست‌کم ۲۴ غیرنظامی و زخمی شدن حدود ۶۰۰ نفر خبر داده‌اند.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، در نشست شورای حکام هشدار داد که ادامه درگیری‌ها تلاش‌های دیپلماتیک برای حل‌وفصل بحران هسته‌ای ایران را با چالش جدی مواجه کرده است.
گامی سرنوشت‌ساز؟
تحلیل‌گران معتقدند در صورت خروج رسمی ایران از معاهده ان‌پی‌تی، نه‌تنها نظارت‌های بین‌المللی پایان خواهد یافت، بلکه زمینه برای گسترش یک رقابت هسته‌ای منطقه‌ای فراهم می‌شود.
هم‌زمان، عدم توانایی اسرائیل در آسیب‌زدن به تاسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران بدون حمایت لجستیکی و نظامی گسترده آمریکا، بر پیچیدگی‌های وضعیت می‌افزاید.
اکنون منطقه و جهان با یکی از بحرانی‌ترین مقاطع در تاریخ اخیر مواجه‌اند؛ وضعیتی که تنها از مسیر گفت‌وگو، خویشتنداری و راه‌حل‌های چندجانبه قابل کنترل خواهد بود، راه‌حلی که در این شرایط و در سایه دود و آتشِ جنگ، بیش از هر زمان دیگری دور از دسترس به‌نظر می‌رسد.