همه کشورهای اتحادیه اروپا حمله اسرائیل به ایران را طبق قوانین بین‌المللی قانونی نمی‌دانند و این اختلافات در دیدار روز پنجشنبه سفیران در بروکسل، پیش از اجلاس سران کشورها آشکار خواهد شد.
آگهی
بر اساس منابعی که یورونیوز با آن‌ها گفتگو کرده، اختلافات بر سر مشروعیت حمله اسرائیل به ایران در روز جمعه ۱۳ ژوئن، تلاش‌های اتحادیه اروپا برای یافتن پاسخی مشترک به بحران را با مانع روبه‌رو خواهد کرد.
یکی از منابع گفت: «قطعاً این مسئله‌ای در حال بحث است، اینکه این حق دفاع از خود تا چه حد قابل پذیرش است.»
اتحادیه اروپا روز شنبه بیانیه‌ای صادر کرد و از «همه طرف‌ها خواست به حقوق بین‌الملل پایبند باشند و با حفظ خویشتن‌داری، از برداشتن گام‌های بیشتر که ممکن است پیامدهای جدی از جمله خطر انتشار مواد رادیواکتیو را به همراه داشته باشد، خودداری کنند.»
منابع نزدیک به این بحث‌ها می‌گویند بخش «مهمی» از مشورت‌های میان کشورهای عضو آن بود که آیا اتحادیه اروپا باید در چارچوب حملات خود علیه ایران، اعلام کند که «اسرائیل حق دفاع از خود را دارد» یا خیر.
۱۵ کشور اروپایی موافق حملات اسرائیل به ایران
حدود ۱۵ کشور عضو از جمله اتریش، چک، فرانسه، آلمان، مجارستان، ایتالیا و هلند خواستار اضافه شدن این جمله به متن بیانیه بودند، اما توافقی یک‌صدا در این مورد حاصل نشد.
چند کشور دیگر معتقد بودند شواهد کافی وجود ندارد که اسرائیل طبق حقوق بین‌الملل حق انجام حمله نظامی به ایران را داشته باشد.
طبق حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل، یک کشور تنها زمانی می‌تواند از حق دفاع از خود استفاده کند که مورد حمله مسلحانه قرار گرفته باشد یا تهدید به حمله قریب‌الوقوع وجود داشته باشد. هرگونه اقدام دفاعی نیز باید متناسب با تهدید باشد.
عدم اجماع بر سر توجیه حملات اسرائیل با حق دفاع از خود
اسرائیل می‌گوید که سلسله حملاتش اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح‌های هسته‌ای است.
این موضوع قرار است روز پنجشنبه توسط سفیران در بروکسل بررسی شود و همچنین در دستور کار نشست هفته آینده شورای سران اتحادیه اروپا نیز قرار دارد. پیش‌نویس نتیجه‌گیری‌های این نشست که یورونیوز مشاهده کرده، در حال حاضر هیچ عبارتی درباره موضع شورای اتحادیه اروپا نسبت به درگیری اسرائیل و ایران ندارد.
در همین حال، منابع اتحادیه اروپا به یورونیوز گفته‌اند که از توییت رئیس کمیسیون اروپا که به طور ضمنی از حملات اسرائیل به تهران حمایت کرده بود، «شگفت‌زده» شده‌اند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
پیام اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا فراتر از بیانیه مورد توافق شورای اتحادیه اروپا به عنوان تنها نهاد اتحادیه که اختیار سیاست خارجی را دارد، بود.
فن در لاین در توییتی نوشت: «با رئیس‌جمهور هرتزوگ درباره تشدید وضعیت در خاورمیانه صحبت کردم. من بر حق اسرائیل در دفاع از خود و حفاظت مردمانش تأکید کردم.»
یکی از منابع دیپلماتیک گفت: «هیچ اجماعی در مورد اینکه اسرائیل حق دفاع از خود دارد، وجود نداشت. اما فن در لاین با این حال آن را گفت.»
وی افزود: «او زبان مورد توافق را دید، اما بیانیه خودش را صادر کرد.» این دیپلمات ادامه داد: «راستش این ناامیدکننده بود.»
او افزود: «کشورهایی مثل ایران،هر چقدر هم که بد باشند، وقتی مورد حمله قرار می‌گیرند، به‌سادگی تسلیم نمی‌شوند، و آنچه بعداً پیش آید، بسیار بدتر خواهد بود، حتی اگر رژیم در ایران تغییر کند. و سپس زمانی‌که دو یا سه میلیون ایرانی درِ خانه اروپا را بزنند، همان کشورها خواهند گفت که نمی‌توانند با این بحران مهاجرت کنار بیایند.»
یکی دیگر از دیپلمات‌ها گفت: «کشورهای اروپایی منتقد اسرائیل حملات این کشور به ایران را غیرمسئولانه دانستند، اما یک گروه بزرگ با بیانیه فن در لاین موافق هستند.»
حق دفاع اسرائیل از خود آن هم در چارچوب حقوق بین الملل؟
وقتی از یکی از دیپلمات‌ها پرسیده شد آیا دولتش معتقد است جنگ با ایران در چارچوب حقوق بین‌الملل قرار دارد، پاسخ داد: «ما می‌گوییم این مسئله‌ای است که باید حقوقدانان درباره‌اش نظر بدهند و هنوز قضاوتی در این باره وجود ندارد.»
محمد البرادعی، مدیر کل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در پستی در ایکس نوشت که «شک و ظن اسرائیل تهدید قریب‌الوقوع محسوب نمی‌شود» و حمله اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای غیرقانونی بوده است.
استفان دو کرسماکر، سخنگوی کمیسیون اروپا روز چهارشنبه ۱۸ ژوئن گفت: «رئیس کمیسیون موضع خود را به‌روشنی اعلام کرده و موضع او در بیانیه رهبران گروه هفت در خصوص تحولات منطقه نیز منعکس شده است. بر این اساس اسرائیل حق دارد از خود دفاع کند و ایران منبع اصلی تنش در منطقه است.»
اتحادیه اروپا ایران را به‌خاطر حمایت نظامی‌اش از روسیه عامل اصلی بی‌ثباتی در قاره اروپا می‌داند. طبق اعلام ارتش اوکراین، ایران از زمان آغاز تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، پهپادهای شاهد را به روسیه تحویل داده است.
در همین حال، کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، موضع رسمی اتحادیه برای یافتن راه‌حل دیپلماتیک برای جنگ اسرائیل و ایران را بار دیگر تکرار کرد. و در عین حال در روز چهارشنبه در توییتی نوشت: «اسرائیل در چارچوب حقوق بین‌الملل، حق دارد از خود دفاع کند.»