مقامات اطلاعاتی آمریکا اعلام کردند در صورتی که ایالات متحده به یکی از سایت‌های اصلی غنی‌سازی اورانیوم ایران حمله کند یا آنکه اسرائیل دست به ترور رهبر ایران بزند، احتمال دارد تهران به سمت تولید سلاح هسته‌ای حرکت کند.
آگهینهادهای اطلاعاتی ایالات متحده همچنان بر این باورند که ایران هنوز تصمیمی برای ساخت بمب هسته‌ای نگرفته است، هرچند این کشور اکنون ذخایر بزرگی از اورانیوم غنی‌شده در اختیار دارد که برای ساخت چنین سلاحی ضروری است.
این ارزیابی از ماه مارس تاکنون حتی با وجود حملات اخیر اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران تغییری نکرده است.
مقامات ارشد اطلاعاتی آمریکا گفته‌اند که رهبران ایران احتمالاً در صورتی تصمیم به ساخت بمب خواهند گرفت که ارتش آمریکا به سایت غنی‌سازی اورانیوم فردو حمله کند یا اسرائیل رهبر ایران را ترور کند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
مقامات کاخ سفید روز پنج‌شنبه جلسه‌ای با محوریت مسائل اطلاعاتی برگزار کردند و اعلام کردند که ترامپ ظرف دو هفته آینده تصمیم خود را خواهد گرفت.
در این نشست، جان رَتکلیف، مدیر سیا به مقامات آمریکایی گفت که ایران به‌طرز خطرناکی به تولید سلاح هسته‌ای نزدیک شده است. سخنگوی کاخ سفید، کارولین لویت، نیز در نشست خبری بعدی گفت ایران همه مواد لازم برای ساخت بمب را در اختیار دارد.
برخی از مقامات آمریکایی گفته‌اند که این ارزیابی‌ها هم‌راستا با اطلاعات ارائه‌شده توسط موساد، سازمان اطلاعاتی اسرائیل، است که بر اساس آن ایران می‌تواند ظرف ۱۵ روز به سلاح هسته‌ای دست یابد.
ارزیابی‌های اطلاعاتی مختلف در مورد دستیابی ایران به بمب
اگرچه برخی از مقامات آمریکایی این برآورد اسرائیل را معتبر می‌دانند، برخی دیگر تأکید دارند که ارزیابی اطلاعاتی ایالات متحده همچنان بدون تغییر باقی مانده و سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا معتقدند تولید بمب برای ایران ممکن است چندین ماه، یا حتی تا یک سال زمان ببرد.
ارزیابی‌های اطلاعاتی معمولاً به نحوی تدوین می‌شوند که سیاستمداران بتوانند از آن‌ها تفاسیر مختلفی ارائه دهند. بسیاری از مقامات اطلاعاتی بر این باورند که ایران به همین دلیل، یعنی آمادگی برای جهش سریع به سوی بمب، چنین ذخایر عظیمی از اورانیوم را جمع‌آوری کرده است.
برخی دیگر معتقدند که ارزیابی‌های اسرائیل تحت تأثیر اهداف نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو برای جلب حمایت آمریکا از کارزار نظامی‌اش علیه ایران قرار گرفته‌اند.
با این حال، نتانیاهو روز پنج‌شنبه اعلام کرد که اسرائیل می‌تواند اهداف خود را در قبال برنامه هسته‌ای ایران به‌تنهایی محقق کند.
به گفته چندین مقام رسمی، هیچ‌یک از ارزیابی‌های جدید درباره زمان مورد نیاز ایران برای دستیابی به بمب، مبتنی بر اطلاعات تازه نیست.
رهبر عالی ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای سال ۲۰۰۳ فتوایی مذهبی صادر کرد که توسعه سلاح‌های هسته‌ای را ممنوع می‌داند. یکی از مقامات ارشد اطلاعاتی گفت این فتوا «در حال حاضر پابرجاست» و افزود که ارزیابی اسرائیل مبنی بر اینکه ایران تنها ۱۵ روز با ساخت بمب فاصله دارد، اغراق‌آمیز است.
نتانیاهو بارها طی سالیان گذشته هشدار داده که ایران در آستانه دستیابی به بمب هسته‌ای است. از زمان آغاز حملات اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران، مقامات اسرائیلی هشدار داده‌اند که تهران تنها چند هفته با داشتن قطعات لازم برای ساخت بمب فاصله دارد، اما تاکنون درباره بازه زمانی دقیق، جزئیاتی ارائه نکرده‌اند.
نتانیاهو گفته است: «ایران در ماه‌های اخیر اقداماتی انجام داده که پیش از این هرگز انجام نداده بود، اقداماتی در جهت تسلیح اورانیوم غنی‌شده. و اگر متوقف نشود، ممکن است در مدت‌زمانی بسیار کوتاه بمب تولید کند. این ممکن است یک سال باشد، یا ظرف چند ماه، یا کمتر از یک سال. این تهدیدی فوری و واقعی برای بقای اسرائیل است.»
با این‌حال، مقامات آمریکایی نیز اذعان دارند که این ذخایر بزرگ می‌تواند تهدیدی بالقوه باشد.
ژنرال مایکل کوریا، رئیس فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام)، در جلسه‌ای در کنگره در ۱۰ ژوئن اعلام کرد که ذخایر هسته‌ای ایران و سانتریفیوژهای موجود می‌توانند ظرف یک هفته، مواد با درجه تسلیحاتی تولید کنند و در صورت تصمیم به «حرکت سریع به سوی سلاح هسته‌ای»، در عرض سه هفته امکان ساخت ۱۰ بمب را فراهم کنند.
در ماه مارس، تولسی گبرد، مدیر اطلاعات ملی آمریکا نیز گفته بود که میزان ذخایر هسته‌ای ایران در سطحی بی‌سابقه برای یک کشور غیرهسته‌ای قرار دارد. مقامات گفته‌اند که اظهارات او همچنان معتبر است و نشان‌دهنده این است که ایران در حال گردآوری اجزای مورد نیاز برای ساخت سلاح است.
مقامات ارشد، از جمله جی‌دی ونس، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا گفته‌اند که از زمان انتشار ارزیابی اطلاعاتی در ماه مارس، اطلاعات جدیدی به دست رسیده است. اما مقامات گفته‌اند اطلاعات دریافتی از اسرائیل و سایر منابع، اطلاعات تازه‌ای درباره برنامه یا قصد ایران برای ساخت بمب نیست، بلکه تحلیل‌های جدیدی از داده‌های موجود است.
ساخت بمبی ساده همچون هیروشیما یا بمبی با قابلیت کوچک‌سازی؟
اورانیوم ایران تا سطح ۶۰ درصد غنی‌سازی شده است. برای ساخت بمب، باید این سطح به ۹۰ درصد برسد. غنی‌سازی اورانیوم به معنای کاهش درصد اورانیوم طبیعی «U-238» و افزایش درصد ایزوتوپ سبک‌تر، یعنی «U-235» است که قابلیت آغاز واکنش زنجیره‌ای را دارد.
اما برای ساخت سلاح، تنها اورانیوم کافی نیست. ایران باید بتواند بمب را بسازد و احتمالاً آن را کوچک‌سازی کند تا روی کلاهک موشکی قرار گیرد. ایالات متحده و اسرائیل معتقدند ایران دانش لازم برای ساخت بمب را دارد، اما هیچ اطلاعاتی در دست نیست که ایران تصمیم به این کار گرفته باشد.
اطلاعات آمریکا حاکی از آن است که اگر ایران به دنبال ساخت بمبی ساده‌تر باشد که قابلیت کوچک‌سازی و نصب بر موشک را نداشته باشد، ممکن است زمان دستیابی‌اش کوتاه‌تر شود. چنین بمبی بیشتر شبیه به بمبی خواهد بود که آمریکا در هیروشیما انداخت که حدود ۴.۵ تن وزن و ۳ متر طول داشت و باید از هواپیما پرتاب می‌شد و نه روی موشک نصب شود.