کد خبر: ۲۰۰۴۲۲
تاریخ انتشار: ۲۹ تير ۱۴۰۴ - ۰۹:۰۴

اجرای مکانیسم ماشه چه تبعاتی برای ایران دارد؟

احسان کیانی

اندیشکده تهران - احسان کیانی: کشورهای اروپایی تهدید کرده‌اند اگر تا پایان اوت توافقی صورت نگیرد مکانیسم ماشه را به اجرا می گذراند.اجرای مکانیسم ماشه چه تبعاتی برای ایران دارد؟

 

مکانیسم ماشه تعبیری است که برای بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران شامل قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸)، ۱۸۸۷ (۲۰۰۹) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) طبق ماده ۳۷ برجام به کار برده می‌شود. کشورهای اروپایی تهدید کرده اند اگر تا پایان اوت توافقی صورت نگیرد این مکانیسم را به اجرا می گذراند. این اقدام، پیامدهایی بر اقتصاد، دیپلماسی و وضعیت نظامی ایران در گسترده و شدت متفاوتی دارد که به طور خلاصه به این ترتیب قابل ذکر است:
 
اقتصادی
 
مهم‌ترین پیامد اقتصادی بازگشت تحریم‌ها، نظارت بر حمل‌ونقل دریایی و محدودیت در ارائه سوخت به کشتی‌های ایرانی، چه از مبدأ ایران و چه به مقصد ایران است که می‌تواند منجر به افزایش هزینه بیمه نفتکش‌ها و کشتی‌های ایرانی یا حتی توقف بیمه از سوی بعضی شرکت‌های بیمه‌گذار شود. علاوه بر اینکه به دلیل فضای ایجادشده علیه ایران، ممکن است ایران مجبور شود برای ترغیب خریداران، تخفیف بیشتری ارائه دهد. بنابراین این رخداد در حوزه صادرات نفت، عملاً هزینه (و نه میزان) فروش نفت ایران و همچنین درآمد حاصله از صادرات فرآورده‌های نفتی و فلزات را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
 

دومین تأثیر اقتصادی این اقدام، افزایش محدودیت‌های بانکی است که تسویه حساب‌های ارزی طرف‌های خارجی، حتی بانک‌های چینی با بانک‌های ایرانی را دشوارتر خواهد ساخت. البته عمده این تحریم‌ها و عدم همکاری‌های بانکی اکنون از سوی آمریکا و برخی کشورهای اروپایی نیز اِعمال می‌شود، ولی این نگرانی وجود دارد که با بازگشت تحریم‌های شورای امنیت، گستره کشورهایی که به این تحریم‌ها می‌پیوندند، بیشتر شود. در واقع با اجرای ماشه ریسک همکاری با ایران از سوی دیگر کشورها افزایش یافته و شرکت‌ها و مؤسسات مالی خصوصی نیز همکاری کمتری خواهند داشت.
 

دیپلماتیک
 
بازگشت پرونده ایران به شورای امنیت، سبب خواهد شد تا آمریکا و اسرائیل بار دیگر با فضاسازی در رسانه‌های جریان اصلی و عملیات روانی علیه ایران، جمهوری اسلامی را به مثابه تهدیدی برای امنیت جهانی و بازیگری غیرهمکار که ناقض قواعد بین‌المللی است، معرفی کنند. گفتنی است که قطعنامه‌های ۱۷۳۷، ۱۷۴۷ و ۱۹۲۹، اقدامات دیگر کشورها علیه ایران را ذیل ماده ۴۱ فصل هفتم منشور ملل متحد توجیه کرده‌اند. ماده‌ای که طبق آن «شورای امنیت می‌تواند تصمیم بگیرد که برای اجرای تصمیمات خود، از اقدامات غیرمسلحانه، مانند قطع کامل یا جزئی روابط اقتصادی، حمل‌ونقل، ارتباطات و روابط دیپلماتیک استفاده کند». به بیان دیگر، ادراک منفی ناشی از تداوم پرونده ایران در شورای امنیت، می‌تواند بر نوع و نحوه همکاری برخی کشورهای ضعیف‌تر و قدرت‌های منطقه‌ای با ایران، تأثیری کاهنده داشته باشد. البته حملات اخیر آمریکا و اسرائیل به ایران و به‌ویژه تأسیسات هسته‌ای تحت نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مانعی جدی در مسیر ایجاد این برچسب خواهد بود. علاوه بر این، مخالفت چین و روسیه با اجرای مکانیسم ماشه، می‌تواند از شدت این فضاسازی بکاهد.
 

نظامی
 
مهمترین تبعات این اقدام در حوزه نظامی، احیای تحریم‌های تسلیحاتی است که فروش، انتقال یا صادرات مستقیم و غیرمستقیم موشک، جنگنده، بالگرد، تانک، خودروهای زرهی و سامانه‌های دفاع ضدهوایی را تحت تحریم قرار خواهد داد. همچنین دریافت پشتیبانی فنی، آموزشی و مالی در حوزه نظامی و فروش تسلیحات ایرانی (مانند پهپادها) به دیگر کشورها نیز محدودیت جدی خواهد داشت. نکته مهم دیگر اینکه طبق این تحریم‌ها، ایران نباید به ساخت موشک‌های بالستیک با قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای اقدام کند. تفسیرپذیری این گزاره می‌تواند محدودیت‌های جدی بر واردات قطعات، مواد و فناوری‌های لازم برای تولید موشک‌های بالستیک بگذارد. این موضوع در شرایطی که ایران پس از حملات اخیر اسرائیل درصدد تقویت آفند موشکی و سامانه‌های پدافندی خود برآمده، می‌تواند مشکل‌ساز باشد.
 

به نظر می‌رسد به طور موازی، مذاکرات فعال ایران با پکن و مسکو از یک‌سو و تقویت قدرت نظامی و هم‌چنین ایجاد بازدارندگی در «محدوده خاکستری» از طریق عملیات‌های غیررسمی، می‌تواند مانع اجرای برخی محدودیت‌ها مانند بازرسی و توقیف نفت‌کش‌ها و کشتی‌های ایرانی از سوی دیگر کشورها شود. 
 

علاوه بر این اگر اراده مسکو و پکن بر عدم تعهد به اجرای تحریم‌های قبلی، ناظر به عدم مشروعیت کشورهای اروپایی برای اجرای این مکانیسم باشد، می‌تواند اراده برخی کشورهای غیرغربی و نزدیک به این دو قدرت جهانی در عدم همکاری با ایران را نیز تضعیف کند.

نظر شما
قابل توجه کاربران و همراهان عزیز: لطفا برای سرعت در انتشار نظرات، از به کار بردن کلمات و تعابیر توهین آمیز پرهیز کنید.
* کد کپچا:
captcha

جدول زمانی قطع برق استان کرمانشاه امروز سه شنبه 21 مرداد

مدیرعامل استقلال استعفا کرد

کارشناسی داوری بازی استقلال - تراکتور: پنالتیِ وحید کاظمی قهرمان سوپرجام را تغییر داد!؟ + ویدئو / نظر کارشناسان

«پیرپسر» پرفروش‌ترین فیلم غیر کمدی تاریخ سینمای ایران شد

هشدار پزشکیان به نخست وزیر ارمنستان درباره پروژه قفقاز

کدام استان ها چهارشنبه تعطیل شدند؟

آیا یک رژیم سخت برای حفظ کاهش وزن مفیدتر است؟

نتیجه بازی پرسپولیس و آریو اسلامشهر چه شد؟

خلاصه بازی استقلال - تراکتور: قهرمانی به تبریز رفت! (ویدئو)

دختر شهید باقری: تمام اعضای خانواده‌ام را از دست دادم/ از شدت انفجار گاو صندوق به حیاط خانه همسایه پرتاب شد/ اصل انفجار در اتاق فرشته بود

کیهان از روی دولت رییسی پرید!

واکنش عراقچی به احتمال سپرده شدن پرونده مذاکرات به دبیر شورای عالی امنیت ملی   

مکرون طرح نتانیاهو برای غزه را «فاجعه‌ای در پیش رو» خواند

پاسخ احمد زیدآبادی به فؤاد ایزدی: پزشکیان بگوید "اهل دعواست" مشکل حل می‌شود؟

پاسخ بقایی: نروژ میزبان مذاکرات ایران و آمریکا شد!؟

استایل و چهره بهنوش طباطبایی در یک رویداد هنری (عکس)

با چند منطقه فرازمینی در کشور آشنا شوید (+تصاویر)

آهنگ جدید محسن چاوشی به نام ساعت دیواری (ویدئو)

ساخت ساختمان ۱۰ طبقه در ۲۸ ساعت در چین (ویدئو)

حضور چکامه چمن ماه در اکران «عزیز» پس از بازگشت از ترکیه و شبکه جم (ویدئو)

فراخوان گادپوری تهرانپارس را قفل کرد ! (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 2 - 3 بارسلونا: با گزارش عادل فردوسی پور (ویدئو)

خلاصه بازی آتالانتا 2 - 3 رئال مادرید (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 2 - ملوان 1 : جذاب و سرنوشت ساز! (ویدئو)

خلاصه بازی فولاد 0 - استقلال 2 ؛ سوپرگل جدید از آبی پوشان! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 0 - 1 نساجی؛ شکست در نزدیکی صدر! (ویدئو)

تغییر چهره شگفت انگیز آزاده مهدی زاده ، ژوزفین قهوه تلخ در کنار جواد عزتی (عکس)

خلاصه بازی آرسنال 2 - 0 منچستر یونایتد (ویدئو)

خلاصه بازی نیوکاسل 3 - 3 لیورپول؛ پرگل و دیدنی! (ویدئو)

نوحه دشنه بر لب تشنه - حسین فخری ؛ خنجر بر تار حنجر / مداحی ماندگار (ویدئو)

خلاصه بازی دورتموند 1-1 بایرن مونیخ با گزارش عادل فردوسی پور (فیلم)

خلاصه بازی لاس پالماس 2 - 1 بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 3 - 2 بودا (فیلم)

نماهنگ نحن حزب الله (فیلم)

کنایه احسان علیخانی به نعیمه نظام دوست سوژه شد (ویدئو)

هنرنمایی گلوریا هاردی با ترومپت‌ در «جوکر ۲»! (فیلم)

خلاصه بازی الریان 1 - پرسپولیس 1 (فیلم)

خلاصه بازی النصر 3 - 1 الغرافه: رونالدو دبل کرد (فیلم)

خلاصه بازی ساوتهمپتون ۲ - ۳ لیورپول ؛ یکه و تنها در صدر جدول! (ویدئو)

خلاصه بازی زیبای سلتاویگو 2 - 2 بارسلونا (فیلم)

خلاصه بازی منچستر سیتی 0 - 4 تاتنهام؛ جذاب! (فیلم)

خلاصه بازی اینتر میلان 5 - هلاس ورونا 0 ؛ تورام دبل کرد (فیلم)

تغییر چهره بازیگر «عشق ممنوع» و «فاطماگل» 14 سال بعد 14 سال در 40 سالگی (عکس)

فیلمی عجیب از گربه ماهیِ رزه دار درحالِ صحرانوردی در جستجوی آب! (ویدئو)

خلاصه بازی پرسپولیس 3 - مس سونگون 0 (فیلم) - 1 آذر

آهنگ نگرانتم ، میثم ابراهیمی (موزیک ویدئو) + متن شعر ترانه

خلاصه بازی ایران 3 - قرقیزستان 2 ؛ گل های طارمی، حردانی و آزمون (فیلم)

گوسفند عاشق نوشیدن چای را ببینید! (ویدئو)

ماهی روز قیامت برای دومین بار دیده شد (عکس)

آهنگ ای دریغا - محسن چاوشی (موزیک ویدئو)

خاطره خنده دار مونا کرمی در شام ایرانی از تبلیغات ماهواره‌ای (ویدئو)

حمله یک قلاده خرس به خودروها در جاده چالوس (ویدئو)

مداحی دهه فاطمیه عبدالرضا هلالی؛ ناحلة الجسم یعنی؟! (ویدئو)

خلاصه بازی رئال سوسیداد ۱-۰ بارسلونا (ویدئو)

خلاصه بازی چلسی 1- 1 آرسنال (ویدئو)

خلاصه بازی و گلهای رئال مادرید 4 - 0 اوساسونا (ویدئو)

مسابقه امیر علی اکبری، فایتر ایرانی مقابل مارکوس آلمِیدا، اسطوره برزیلی در MMA (ویدئو)

خلاصه بازی منچستر یونایتد 2 - 0 پائوک (ویدئو)

خلاصه بازی و گل های بارسلونا ۵ - ستاره سرخ بلگراد ۲ (ویدئو)

تصویری از شیخ نعیم قاسم، دبیرکل جدید حزب الله لبنان در حرم امام رضا (عکس)

خلاصه بازی رئال مادرید ۰ - بارسلونا ۴ (ویدئو) / طوفان در لالیگا

تیپ پائیزی و چهره شاد شبنم قربانی در 35 سالگی (عکس)

تصاویر پربازدید از بازیگر زن ترک و حجابش در ایران (عکس)

استقبال دختران روس از پزشکیان (عکس)

تصویر شگفت انگیز از فرود هواپیما در بیروت در میانه آتش حملات اسرائیل (عکس)

تغییر چهره آناهیتا درگاهی پس از جدایی (عکس)

حزب الله با پهپاد خانه نتانیاهو را هدف قرار داد (+عکس و ویدئو)

دوقلوهای جدید جایگزین سارا و نیکا در پایتخت شدند (عکس)

بنر اعتراضی جالب هواداران استقلال جلوی درب دفتر هلدینگ (عکس)

قاب بامزه و خوش آب و رنگ از بهنوش طباطبایی (عکس)

تغییر چهره قابل توجه پریناز ایزدیار در 38 سالگی (عکس)

تصویر پربیننده از زنان آتش نشان در تهران (عکس)

تیپ جالب المیرا دهقانی در پشت صحنه یک نمایش (عکس)

استایل و آرایش متفاوت هدی زین العابدین وایرال شد (عکس)

چهره جذاب بهنوش طباطبایی در ۴۳ سالگی (عکس)

واکنش پسر ناصرملک مطیعی به حمله کیهان؛ «دل تاریکتان پر از کینه است» (عکس)

فیگورهای زیبای انفرادی هادی چوپان در فینال مسترالمپیا ۲۰۲۴ (گزارش تصویری)

عینک عجیب و ۲۱۰ میلیون تومانی علی صادقی در جوکر سوژه شد (عکس)

لوگوی عجیب روی لباس پیشکسوت جنجالی؛ هم استقلال هم پرسپولیس ! (عکس)

تصاویر مسابقه مقدماتی هادی چوپان در مستر المپیا ۲۰۲۴ و نتیجه آن (عکس)

تصویر جذاب سحر دولتشاهی در روز تولدش (عکس)

رونمایی شهرزاد کمال‌زاده از استایل جذاب و جدیدش (عکس)

شوک به استقلال: ستاره با هواداران خداحافظی کرد (تصویر)

حذف تصویر رئیسی از اتاق وزیر خبرساز شد (عکس)

عاشقانه حدیثه تهرانی برای همسرش (عکس)

استایل متفاوت لیلا بلوکات در پشت صحنه تئاتر (عکس)

تیپ و چهره تازه ندا قاسمی، «شیرین سریال نون خ» (عکس)

سلفی بدون آرایش نجمه جودکی، مجری سابق صداوسیما (عکس)

تیپ و چهره متفاوت المیرا دهقانی روی صحنه تئاتر (تصاویر)

تیپ و چهره پاییزی نازنین بیاتی در ۳۴ سالگی (عکس)

پرطرفدارترین